100 vjet pavarësi dhe robëri
Author: faik
•8:19 e paradites

                       

Jemi në prag të datës 28 nëntor, ditë e shënuar në të cilin u bë shpallja e pavarësisë së shtetit shqiptar, si dhe ditë në të cilin Ismajl Qemal  bej Vlora ngriti flamurin kombëtar kuq e zi. Për dallim prej viteve tjera, shënimi i kësaj ngjarjeje historike me rëndësi të madhe për popullin shqiptar në përgjithësi, e për  Shqipërinë, në veçanti, dallon , pasi që sivjet është viti jubilar i saj, saktësisht 100 vjet apo një shekull i plotë nga shpallja e pavarësisë së Shqipërisë. Shqiptarët brenda shtetit shqiptar, në   Shqipërinë londineze vite me rradhë e kanë festuar shpalljen e pavarësisë së Shqipërisë, ndërsa shqiptarët tjerë mbetur jashtë Shqipërisë londineze, si dhe  anekënd botës në diasporë, vite me rradhë e kanë festuar dhe shënuar si Dita e Flamurit.
Por kjo datë e rëndësishme në njërën anë ishte ditë e pavarësisë, por në anën tjetër ishte edhe  ditë e robërisë, pasi që vetëm një e treta e trojeve shqiptare dhe më pak se gjysma e popullit shqiptar pas largimit të Perandorisë Osmane në vitin 1912 nga Ballkani, përjetoi pavarësinë, ndërsa 2/3 e trojeve shqiptare dhe më shumë se gjysma e popullit shqiptar, së bashku me  popujt tjerë me të cilët jetuan  në harmoni të plotë gjatë Perandorisë Osmane, sikurse turqit, boshnjakët, romët e të tjerë,  u pushtuan dhe u robëruan nga fqinjët  agresorë, serb, malazez, grekë e bullgar,kështu pra, ky përvjetor i shënimit të 100 vjetorit të  pavarësisë së Shqipërisë, është  edhe shënimi i 100 vjetorit të robërisë të shumicës së popullit shqiptar, që përjetuan një terror dhe tmerr të paparë, dhe se lirisht mund të thuhet se viti 1912 është viti më tragjik  në tërë historinë e popullit shqiptar të mbetur jashtë Shqipërisë   londineze.
Dua t’i përkujtoj disa nga ngjarjet të rëndësishme që i kanë paraprirë kësaj date  historike. Do t’i cek dy vite paraprake para vitit 1912, vitin 1908 dhe 1909, vite në të cilin u bënë kthesa radikale në dëm të shqiptarëve, pas së cilës pason e tërë katrahura që do të përjeton populli shqiptar më tej, si produkt i drejtpërdrejt i kësaj kthese radikale në dëm të shqiptarëve. 
Pas revolucionit borgjez francez në vitin 1789 në Francë, filloi epoka e krijimit të shteteve në baza kombëtare, proces i cili filloi nga Franca e gradualisht u përhap anekënd Evropës.Ishte e paevitueshme se këtë fakt do të përjetojnë edhe dy Perandori ”per exellence” në atë kohë në Evropë, Perandoria Osmane si dhe Perandoria Austrohungareze, të cilat ishin një model i veçantë i bashkëjetesës në harmoni të plotë të popujve të ndryshëm me kultura të ndryshëm që vite me rrallë bashkëjetonin, model të cilën  tani Bashkësia Evropiane po përpiqet të krijojë dhe të arrijë me plot vështirësi.
Viti 1908, ishte viti kur u bë revolucioni xhonturk, me ç’rast turqit të rinj, e morën pushtetin në duart e veta, dhe se pas kësaj Perandoria Osmane e ndërroi kahun e qeverisjes,e cila gjer atëherë ishte e sajuar në saje të pushtetit qendror të osmanllinjëve me sulltanin në krye tek i cili ishte i përqëndruar i tërë pushteti në duart e tij, dhe pas saj pasoi edhe viti 1909 kur xhon turqit e rrëzuan nga froni sulltan Abdylhamidin e dytë, dhe në vend të tij emëruan në fron sulltan Mehmet Reshatin, pas së cilit e morën në duar tërë pushtetin, dhe se sulltani ishte vetëm një figurë simbolike për të mbajtur unitetin shpirtëror të myslimanëve të Perandorisë Osmane. Xhonturqit sajuan politikën shtet komb ndërtues, saktësisht kombin turk si bërthamë e Perandorisë Osmane, përkundër atij shtetas  osman i cili i përfshinte të gjitha kombet, popujt dhe grupet etnike të shumta që e përbënin Perandorinë Osmane. Kjo vetëm e shpejtoi edhe me të madhe shthurjen e Perandorisë Osmane e cila filloi që nga viti 1878 pas disfatës së ushtrisë së Perandorisë Osmane nga Rusia në fushëbetejën e Plevnës, si shkak i së cilës pasuan vendimet e Kongresit të Berlinit në dëm të Perandorisë Osmane.
Edhe pse shqiptarët e ndihmuan me të madhe revolucionin xhonturk, këta të fundit në vend se të jen mirënjohës, filluan me represalje dhe tortura ndaj tyre, në kërkesat e tyre reale për përmirësimin e kushteve jetësore, politike, ekonomike dhe për bashkimin e katër vilajeteve në një të vetmin vilajet autonom shqiptar në kuadër të Perandorisë Osmane. Shpresa e fundit e shqiptarëve përfundoi në vitin 1909, pas zbritjes nga froni të sulltan Abdylhamidit të dytë, mikut të madh të shqiptarëve, të cilit me pietet më të madh i ka shërbyer edhe Isa Boletini, dhe se në gardën mbretërore që e ka pas, shumica kanë qenë e përbërë prej shqiptarëve, në të cilët kishte besim të jashtëzakonshëm. Pas kësaj pas plot gati 500 vjet gjatë së cilës shqiptarët kanë jetuar në harmoni të plotë dhe kanë dhënë kontribut të çmuar në të gjitha fushat, sikurse politike, ushtarake, ekonomike, kulturore e tjera, e tëra u rrëzua si kullat prej letre, pas së cilëve pasuan kryengritjet e një pas njëshme prej vitit 1909 e gjer në vitin 1912. Për dashurinë dhe besnikërinë që e kanë pas ndaj sulltanit si udhëheqës politik dhe fetar të mbarë myslimanëve të Perandorisë, flet edhe fakti se gjatë vizitës së sulltan Mehmet Reshatit Vilajetit të Kosovës në vitin 1911, në Mazgit të Fushë Kosovës iu organizua një pritje madhështore në të cilin morën pjesë rreth 200.000 shqiptar të ardhur  anekënd  nga Vilajeti i Kosovës.
Ngjarja me rëndësi historike e cila i parapriu shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë ishte kryengritja shqiptare e organizuar dhe udhëhequr nga Hasan Prishtina në verë të vitit 1912, saktësisht në gusht të vitit 1912. Shkaqet e kryengritjes shqiptare të vitit 1912 ishin me sa vijon:” a) shovinizmi i xhon turqve, b) mos pajtimi i traditave dhe zakoneve të Shqipërisë, sidomos të Gegërisë me konditat e lirisë turke,c)intrigat panislamike të administratorit, d) të përzierjes së ushtrisë në politikë, e) mizoritë turke të kryera gjatë vitit 1910, f) zhvillimi i ndërgjegjes kombëtare në Shqipëri, g) sistemi mizor i paligjshëm që ndoqi qeveria e turqve të rinj gjatë zgjedhjeve të vitit 1912”-
( sipas librit të kujtimeve të Hasan Prishtinës). Para se të filloj kryengritja shqiptare Hasan Prishtina së bashku me Ismail Qemaj bejVlorën, Esat pashë Toptanin, Myfit bej Libohovën, Aziz pashë Libohovën dhe Syreja bej Vlorën mbajtën një takim në shtëpinë e Syreja beut në Taksim të Stambollit i cili njihet edhe si Kuvendi i Taksimit në historinë shqiptare. Edhe pse vendimi u mur në atë mbledhje për një kryengritje të përgjithshme shqiptare, mbi të cilin edhe dhanë betimin të gjithë pjesëmarrësit e lartcekur, sipas së cilës Hasan Prishtina mori për obligim kryengritjen në Kosovë, Esat pashë Toptani në Shqipërinë e mesme, Aziz pasha, Myfit beu dhe Syreja beu në Shqipërinë jugore apo Toskëri, ndërsa Ismail Qemajl bejVlora mori përsipër të sigurojë armë dhe të holla dhe të kërkojë mbështetje politike në Evropë. Por të gjithë të pranishmit që ishin në Kuvendin e Taksimit nuk e mbajtën fjalën, edhe përkundër betimit të dhënë, Hasan Prishtinën  e lënë të vetmuar. Me këtë po mund të ndërlidh një thënie të një shoku tim nga Shqipëria e Jugut i cili shpesh më thotë: “Ju shqiptar kosovar, gjegjësisht gegë, jeni trima guximtar, por politikisht shkurtpamës, por neve toskë nuk jena trima e guximtar sikurse juve, por jemi më dinak e politikisht më largpamës”. Kur  e analizoj tani këtë thënje nga ky këndvështrim mund të them se e ka pas me vend, pasi që me të vërtet kjo në rastin e Kuvendit të Taksimit u vërtetua. Ismajl Qemajl bej Vlora me siguri e ka nuhatur në atë kohë dhe kanë qenë politikisht më largpamës, se çasti për kryengritje nuk ishte, pasi nuk e ka pas përkrahjen e faktorit  ndërkombëtar, gjë që e vërteton edhe Hasan Prishtina në kujtimet e t’ia. Ashtu që kryengritja shqiptare u krye vetëm në Vilajetin e Kosovës, e cila nisi me 5 maj 1912 dhe përfundoi me 12 gusht 1912 me pranimin e 14 pikave të Hasan Prishtinës të negociuar me Ibrahim Pashën si përfaqësues i qeverisë së atëhershme xhonturke të Qamil Pashës. Edhe pse kjo kryengritje ishte parciale  solli edhe  rezultate parciale, duke marrë parasysh se mbeti vetëm Hasan Prishtina dhe kishte të bëjë punë me Isa Boletinin dhe Riza bej Kryeziun, të cilët mendjen e kishin si të lirojnë nga internimi në Selanik të sulltan Abdylhamidit të dytë, e nuk çanin fare në kokë për ndonjë ide tjetër e lere më për autonomi apo pavarësi të Shqipërisë(sipas kujtimeve të Hasan Prishtinës).
          Nuk kaloi shumë kohë, në 8 tetor 1912 shpërtheu Lufta e Parë Ballkanike me ç’rast aleanca e përbërë prej Malit të Zi, Serbisë, Bullgarisë dhe Greqisë i shpallën luftë Perandorisë Osmane. Shkaqet e humbjes së Perandorisë Osmane nuk ishte se nuk kanë mund të përballen me këta 4 shtete sllavogreke, por ishte puna e përzierjes së ushtrisë në qeverinë xhonturke, të cilin e cek edhe Hasan Prishtina, dhe si rezultat i saj ishte se pas betejës së Kumanovës, ushtria osmane u tërhoq nga të gjitha pjesët e Rumelisë (Ballkanit) pa luftë, me një urdhër të prerë nga qeveria xhonturke, të cilin më së miri e pasqyron edhe sulltan Abdylhamidi i dytë në Kujtimet e t’ia me rastin e largimit të tij nga internimi që ishte në Selanik për në Stamboll:”Luftë me katër shtete të Ballkanit, si është e mundur të bashkohen bullgarët dhe grekët, Selaniku t’i dorëzohet armiku pa luftë, si është e mundur, unë nuk lëviz dot nga këtu, më jepni një pushkë të mbrojë Selanikun deri në fund të jetës sime, Selaniku është çelësi i Stambollit, ku mbeti ushtria jonë e dytë dhe e tretë”. Se këtu shihet qartë se ka qenë një tërheqje politike, e jo ushtarake, nga qeveria xhon turke për të braktisur Rumelinë (Ballkanin) e jo fryt i humbjes ushtarake flet e dhëna se vetëm komandanti i garnizonit të Shkodrës Hasan Riza Pasha me shqiptarët myslimanët të Shkodrës plot 6 muaj i rezistuan  rrethimit serbomalazez, e lere më që as për një muaj të plotë dhe atë vetëm pas  një beteje të  Kumanovës, e tërë Rumelia( Ballkani ) të bie në dorë të armiqve sllavo grek, dhe pa shkrep asnjë plumb të vetëm të okupojnë Prishtinën e Prizrenin, Tiranën e Durrësin, Shkupin e Manastirin, Janinën e Selanikun . Po si u bë që shqiptarët të mos organizohen dhe  të bëjnë një rezistencë të fortë agresorëve pushtues sllavogrek, meqë më parë trumbetohej në historinë tonë të ideologjizuar tej mas se gjatë kryengritjes shqiptare të vitit 1912 shqiptarët e kanë çliruar Prishtinën dhe Shkupin, e që fare nuk është e vërtetë, por në Prishtinë dhe Shkup kanë hyrë duke negociuar dhe duke mos shkrepur asnjë plumb (sipas kujtimeve të Hasan Prishtinës), që ka të bëjë me kërkesat për  përmirësimin e të drejtave shqiptare e që ishin kërkesat apo 14 pikat e Hasan Prishtinës dhe fare as që është përmendur diç për autonomi apo pavarësinë e Shqipërisë apo ndarje nga  Perandorisë Osmane, por ishin kërkesat  e parashtruara  qeverisë së xhonturqve. Si u bë, që Hasan Prishtina arriti të hyjë në Prishtinë me 30.000 kryengritës e të vazhdojë për në Shkup me vetëm 6000 kryengritës dhe gjatë Luftës së Parë Ballkanike të mos arrijë të organizojë bile as 1000 kryengritës  për mbrojtjen e Kosovës kundër pushtuesve sllavo grek, përveç aty këtu ndonjë rezistence sporadike vetëmbrojtëse. “Si u bë që pas çlirimit të Prishtinës dhe Shkupit”, pas shpërthimit të frontit në betejën e Kumanovës, të gjitha trevat shqiptare që për një javë të bien në duart e fqinjëve pushtues sllavo grek. Pas shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë me 28 nëntor të vitit  1912 vetëm Vlora me rrethinë ka qenë e lirë, ndërsa të gjitha trevat tjera shqiptare bien një nga një pothuajse pa luftë dhe plumb të shkrepur, përveç Shkodrës. Këto janë vetëm disa nga momente nga historia, që  historianët duhet të hulumtojnë të kaluarën me qasje shkencore dhe jo ideologjike si gjer më tani.
          Në përfundim të kësaj analize në përvjetorin e njëqindtë të shtetit shqiptar, ka dashtë i madhi Zot që në këto çaste më tragjike për popullin shqiptar të jetë Austrohungaria ajo që u orvat me mish e shpirt për krijimin e një shteti shqiptar, Shqipërisë, edhe pse e cunguar, e përgjysmuar, e zvogëluar tej mase, ia arriti qëllimin dhe krijoi  Shqipërinë, duke marr parasysh  interesat strategjike të saja, që të mos lejojë kurrsesi depërtimin sllavogrek(alias rus),  në detin Adriatik, e që për popullin shqiptar dhe Shqipërinë ishte fatlum pasi që korrespondoi me interesat e saja nacionale, edhe pse parciale të arritjes së krijimit të shtetit shqiptar në Ballkan.
Po të mos ishte Austrohungaria në atë kohë, sot neve shqiptarët do të ishim pa shtet  dhe të ndara e të shkapërderdhura nëpër shtetet sllavogreke të Ballkanit.                     
                                       Zoti e di më së miri!


      26.11.2012                                                              
  Faik MIFTARI


| komente (0)
Hulumtimi i Ramazanit
Author: faik
•8:16 e paradites



          Sikurse çdo vit, ashtu edhe sivjet muaji i bekuar i Ramazanit solli gëzim dhe  sihariq për mbarë myslimanët anekënd botës Islame, njashtu edhe për neve shqiptarëve mysliman anekënd trojeve shqiptare.
          Muaji i bekuar i Ramazanit përveç tjerash, karakterizohet edhe me tri adhurime, të cilët janë: agjërimi, namazi(falja) i teravive si dhe mukabele (leximi i Kur’anit).
          Gjatë këtij viti kam kryer një hulumtim rreth Ramazanit në Prizren në të cilin gravitoj, lidhur me   këto tri premisat  gjatë muajit të Ramazanit të shkuar.
          Edhe pse viteve të fundit kemi një rënie të konsiderueshme të besimtarëve mysliman që këto tre premisa i zbatojnë dhe praktikojnë, këtë vit Ramazani solli një trend alarmues në Prizren të atyre myslimanëve që nuk e përfillin dhe e neglizhojnë muajin e bekuar të Ramazanit.
          Prizreni si qytet i vjetër dhe karakteristik, i njohur për shumë lloje veçorish,  është i njohur përveç tjerash edhe për aspektin fetar të ushtrimit dhe aplikimit të riteve fetare islame dhe lirisht mund të them se shekuj me rradhë ka qenë shtyllë  e fesë Islame në Kosovë, dhe si i tillë  e ka mbajtur bajrakun  në Kosovë.
          Duke marrë parasysh se vetëm në Prizren jetojnë diku rreth 180.000 banorë  dhe se nga ky numër 98% janë mysliman (ndërsa në nivel Kosove kjo shifër shkon në 96% me përkatësi fetare islame), nga ky numër i tërësishëm mund të konkludoj  se agjërimin e muajit të Ramazanit që është i obliguar dhe i përcaktuar nga Krijuesi fuqiplotë për  mysliman besimtar, nuk e ka kaluae 25% të mbarë popullatës së Prizrenit (diku rreth 45.000), të cilët kanë agjëruar. Kjo përqindje është edhe  më e ultë në zonat rurale të komunës së Prizrenit, në krahasim me  qytetin e Prizrenit.
          Edhe pse në Prizren aktualisht janë 33 xhami ekzistuese, dhe se për një kohë të shkurtër ky numër do të arrijë në 36 xhami të qytetit, duke marrë parasysh se njëra xhami është në ndërtim të sipër, tjetrës i është vu themeli kohë më parë, dhe se e treta do të nisë së shpejti me ndërtim, pasi që Kuvendi Komunal i Prizrenit e ka ndarë trollin për ndërtimin e xhamisë në lagjen periferike  të Petrovës, ku gjer tani  nuk ka pas xhami.
 Po ashtu janë kërkesat edhe të  qytetarëve por edhe  të besimtarëve mysliman  për rindërtimin e dy xhamive me vlera të veçanta kulturore-historike, të rrënuara gjatë periudhave të kaluara kohore të cilët kanë pas vlera historike dhe si të tilla tani do të begatonin edhe më tepër qytetin e Prizrenit si një vend i njohur dhe që deri diku ka arrit të ruaj trashëgimin e pasur kulturore, fetare historike. Iniciativat dhe kërkesat për rindërtim po shtohen dita më ditë dhe se pritet që organet komunale kompetente të dalin në krah si dhe në bashkëpunim me   Institutin për mbrojtjen dhe ruajtjen e trashëgimisë kulturore, Drejtorinë e Urbanizmit, Drejtorinë për zhvillimin ekonomik dhe turizëm dhe Këshillit të Bashkësisë Islame të hartojnë projektin dhe të nisë rindërtimi i këtyre xhamive historike të rrënuara gjatë kohës së kaluar. Bëhet fjalë për dy xhami të vjetra dhe me vlerë të mëdha, atë të xhamisë së Kalasë (Mahmut Pashës), e ndërtuar në vitin  1455 dhe  e rrënuar në vitin 1912 gjatë pushtimit serb të Prizrenit, si dhe të xhamisë së Arastës (Jakub bej Evrenoszades) e ndërtuar në vitin 1526  dhe e rrënuar në vitin 1963 nga pushteti i atëhershëm komunal komunist,  nga gjurmët e saja ka mbet minarja shtatlartë falë “mëshirës” së një pushtetari vendor komunist e cili e kurseu atë nga rrënimi total në shenjë kujtimi, pasi që nga minarja  e saj është bërë fotoja e dëshmorëve të varur gjatë luftës nacional çlirimtare para postës së qytetit, tani ku gjendet lapidari i dëshmorit të kombit Remzi Ademaj.
Këtë vit për namazet e teravive ( të preferuara nga profeti ynë i dashur Muhamedi (a.s.) xhamitë pothuajse kanë qenë gjysmë të zbrazura, dhe se numri i besimtarëve mysliman që kanë  falur namazin e teravive në xhami nuk ka kaluar 3% (diku rreth 5000) të mbarë popullatës së qytetit të Prizrenit. Njashtu edhe të dy xhamitë kryesore të Prizrenit ishin  gjysmë të zbrazura, sikur xhamia e Mehmed Pashës-Bajraklisë ( në të cilin u mbajt Kuvendi i Lidhjes së Prizrenit -1878) ashtu edhe xhamia e Sinan Pashës
( perla e qytetit të Prizrenit). Edhe ditën e premte, në namazin e xhumasë, namazi kryesor dhe më i rëndësishëm për besimtarët mysliman, kur të gjitha xhamitë e Prizrenit janë përplot të mbushur me besimtarët mysliman dhe se nuk ka vend të lirë brenda xhamive, numri i atyre që falin xhumanë nuk e kaluar 5% ( diku rreth 9000 vet) nga numri i përgjithshëm i banorëve të Prizrenit.
          Edhe pjesëmarrja e besimtarëve mysliman gjatë leximit të mukabeleve ( leximi i Kur’anit) e preferuar dhe me  një traditë të kahmotshme në qytetin e Prizrenit, pothuajse ka qenë  minimale, edhe pse sivjet në Prizren mukabelet janë lexuar në 7 xhami, në tri xhami për meshkuj dhe në katër xhami për femra. Në xhaminë e Mehmed Pashës (Bajraklisë) mukabelja (leximi i Kur’anit) është mbajtur para namazit të drekës,  në xhaminë kryesore të qytetit është përcjell vetëm nga 5 besimtar, në xhaminë e Sinan Pashës mukabelja është lexuar poashtu para  namazit të drekës, dhe është  përcjell vetëm nga 10 besimtarë, ndërsa në xhaminë e Sinan Qatibit (Levishës) mukabelja është lexuar para namazit të iqindisë  dhe se është përcjell vetëm nga 5-10 besimtar
           Në xhamitë ku është lexuar mukabelja (leximi i Kur’anit) për femra, pjesëmarrja ka qenë më e lartë, ashtu që në xhaminë e Emin Pashës dhe Kurrillës, pjesëmarrja e femrave qe e kanë përcjell ka qenë 100-150 femra , ndërsa në xhaminë e Margëllëqit dhe Toskës pjesëmarrja e femrave ka qenë  20-30 femra.
            Kur një situatë e tillë ka qenë e pranishme gjatë muajit të Ramazanit në Prizren, çfarë mund të themi për Prishtinën, Pejën e Gjakovën, e të mos flasim më për Malishevën, Suharekën, Deçanin, Istogun e kështu me radhë. Sado që është i hidhur, ky është realiteti i sotshëm me të cilën ballafaqohet Kosova në përgjithësi e sidomos Prizreni në veçanti, me trendet fetare aktuale islame.
          Pas këtyre rezultateve të kryera gjatë hulumtimit,  gjatë këtij Ramazani,  vet lexuesit që do e lexojnë këtë hulumtim, le të vlerësojnë dhe konkludojnë, se sa qenka me të vërtetë Kosova e rrezikuar nga “izmat” e llojllojshëm,sikurse, fundamentalizmi, ekstremizmi, vehabizmi, talibanizmi,  etj., dhe se nga të gjithë ata që merren me studimin, përcjelljen dhe analizën përveç tjera edhe fenomeneve aktuale politike, shoqërore,  që ka të bëjë me fenomenin e Islamit në përgjithësi, dhe si e tillë Islamin e shpallim “fajtor kujdestar” për të gjitha problemet, të metat, devijimet, aktuale politike, shoqërore, kulturore që janë prezentë në Kosovë.
          Por të jetosh në një Kosovë “demokratike”dhe në një shoqëri të tillë”demokratike” çfarë aktualisht e kemi , me të vërtet është një “lotari”, pasi çdo gjë që ka të bëjë me Kosovën dhe rreth Kosovës, është ”sui generis”i llojit të vet apo rast specifik që nuk ka kund në botë, kinse Kosova nuk gjendet në këtë planetë tokësore, por gjendet në planetin e Marsit.

                                                   

        29.10. 2012                                                 
       Faik MIFTARI
                         


         




| komente (0)
Muslimanët në udhëkryq
Author: faik
•8:10 e paradites

                            

          Në librin e tij me titull” Islami dhe demokracia” John Esposito theksoi se” fundi i shekullit po kalon në shenjë të dy proceseve në vendet myslimane e që janë, kthimi në identitetin e tyre islam si dhe kërkesat për demokratizim të tyre”. Këto dy dukuri që i ceku autori janë duke vazhduar tani edhe me një hov më të madh në çaste nëpër të cilin aktualisht kalon bota islame.
          Fjala e parë hyjnore në Kur’an që është shpallur është “Ikre” që do të thotë”Lexo, mëso, studio”, ky urdhër i dedikohet tërë shoqërisë njerëzore, por në krahasim me civilizime tjera, myslimanët për momentin kanë mbetur shumë prapa, me të vetmin arsye që këtij urdhri nuk ju kanë qasur sa duhet dhe si duhet, dhe tani janë në gjendjen në të cilin janë. E kjo gjendje e tillë është e mjerë dhe shqetësuese në tërë botën Islame në përgjithësi.  Do të cek vetëm  disa shembuj, gjersa numri i studentëve në botën islame në 100.000 është 1000, në botën perëndimore është 3500, gjersa në botën perëndimore numri i gazetave në 1000 banor është 300, në botën islame numri i gazetave në 1000 banor është 40, GDP-ja për kokë banori në vendet e zhvilluara perëndimore është shumë më e lartë në krahasim me GDP-në në vendet myslimane e kështu me rradhë. Shkalla e zhvillimit të një populli, kombi, vendi apo shteti është në varësi të shkallës së arsimimit.  Për këtë arsye elementi thelbësor për zhvillimin e një vendi është shkalla  e  arsimimit.  Myslimanët përveç tjerash  duhet të japin rëndësi edhe vështrimit të botës së jashtme përkundruall asaj  që i japin rëndësi botës së brendshme . Vrojtimi është hapi i parë drejt zhvillimit dhe kultivimit të shkencës së duhur. Këtë shumë bukur e ka theksuar në librin e tij me titull” Civilizimi i së nesërmes” Jean Fourastie, i cili mes tjerash ka thënë: “ Vrojtimi i natyrës, shoqërisë, njerëzimit, është etapa e parë e arsimimit themelor të cilin e përfitojnë fëmijët të botës perëndimore”.
     Në Evropën e tanishme janë të përhapura dhe qarkullojnë me të madhe në mendimin evropian dy ide themelore, ajo mbi shoqërinë e hapur si dhe ideja e renesancës së re evropiane. Për shoqërinë e hapur, të cilën e ka përpunuar Karl Popper në librin e tij me titull” Shoqëria e hapur dhe armiqtë e saj” në mes tjerash thotë: “ Shoqëria e hapur nënkupton lirinë e individit, krijimin e personalitetit, mendimin e lirë, të drejtën në kritikë të institucioneve politike, shkëmbimin e lirë të ideve e kështu me rradhë”. Idenë e renesancës së re evropiane e ka përpunuar filozofi gjerman Weizsacker, i cili në mes tjerash thotë: “renesanca e re  për dallim nga renesanca e parë evropiane, do të ishte e hapur edhe e kthyer edhe ndaj kulturave tjera jashtë evropiane”.
          Edhe neve si mysliman që jemi në botën islame në përgjithësi, e sidomos në veçanti neve që jemi mysliman autokton dhe jetojmë në Evropë, duhet të marrim pjesë aktivisht, dhe të bëjmë gara në ide dhe vepra konkrete për të mirën e civilizimit njerëzor në përgjithësi. Pasi që neve këtu ku jetojmë dhe veprojmë, në Evropë, jemi në kontakt dhe takim të thuash të pandërprerë me botën perëndimore, duke marr parasysh edhe shpërndarjen e diasporës tanë në Evropë dhe Amerikë, por edhe në takime dhe raporte në bashkëpunim politik, ekonomik, arsimor, shkencor, kulturor,  sportiv, që kemi pothuajse për ditë, e sidomos në Ballkan ku janë të gërshetuara thellë mes vete  civilizimi i krishterë me civilizimin  islam. Por në takime dhe raporte me të tjerët,  duhet  të ruajmë identitetin tonë kombëtar e fetar, ashtu si jemi, dhe se vetëm në atë mënyrë mund të vij gjer te zhvillimi dhe përparimi i mëtutjeshëm. Për të arritur këtë është shumë me rëndësi përpjekja sa më e madhe për zhvillimin dhe zgjerimin e demokracisë, e jo ngulfatja e demokracisë. Përkufizimin e demokracisë shumë bukur e ka shpjeguar edhe  ish lideri politikan dhe burrështetas boshnjak  Alia Izetbegoviçi i cili përveç tjerash ka thënë: “ Besoj që Zoti i ka krijuar njerëzit të barabartë, nuk ekzistojnë, racat e larta apo të ulëta, as popujt të mirë apo të këqij. Besoj që peshoja e lirisë është marrëdhënia e sjelljes ndaj pakicave, ndërsa liria e mendimit është e drejta e mendimit të ndryshëm”. Po ashtu do e cek edhe fjalët e ish mentorit tim gjatë studimeve, z.Riza Gashi shpirti i tij rahmet pastë, për definicionin e demokracisë, në kohën kur akoma jetonim në shoqërinë moniste, i cili përveç tjerash ka thënë: “në demokraci, e cila do të vijë një ditë edhe në Kosovë, çdo kush do të ketë  të drejtën e lirë të shpreh bindjet dhe ndjenjat e veta kombëtare, politike, fetare, kulturore, shoqërore pa asnjë imponim dhe përkufizim, dhe se varet prej teje sa do të jesh i aftë që t’i shfrytëzosh këto të drejta të garantuara demokratike, e mbi të gjitha këto, vlera më e madhe e demokracisë është liria e të shprehurit dhe të shkruarit të lirë atë që mendon, dhe se për një gjë të tillë nuk do të mund as të burgosesh, as të dënohesh,  e as të vritesh, po edhe po të ndodh diku ndonjë   rast i  tillë i izoluar, atëherë në mbrojtjen e fjalës së lirë të shprehur dhe të shkruar do të ngritën në këmbë gazetarë, publicistë dhe shkrimtar anekënd botës në përgjithësi”.
E kushti themelor për të zhvilluar demokracinë është toleranca që njeriu duhet të kultivojë ndaj të tjerëve, pasi që me pas dashtë Zoti e kishte krijuar vetëm një popull apo një racë të caktuar, ndërsa Zoti ka krijuar fise, raca, popuj të ndryshëm me të vetmin qëllim që të bashkëpunojmë,  dhe të mos bëjnë njeri tjetrit padrejtësi, dhunë dhe krime. Këtë duhet të ketë parasysh shoqëria njerëzore dhe të ndjek këtë porosi si një e drejtë themelore fundamentale të civilizimeve të ndryshme  në botë.
          Bota perëndimore është në  shkallën më të lartë të mundur të zhvillimit ekonomik, politik, shoqëror, ushtarak, teknologjik,  kulturor, arsimor, social etj. Shkollat dhe universitetet i ka në  shkallën më të lartë të mundur që mund të ketë për kohën e sotshme, niveli i shërbimeve sociale dhe të kujdesit për njerëz të varfër dhe me nevoja të caktuara, është në nivel më të duhur, niveli i të drejtave njerëzore është në nivel  edhe më të lartë.
    Por neve myslimanët që jemi, për këtë Perëndimin nuk duhet të urrejmë, por duhet ta marrim si shembull për vlerat dhe zhvillimin e arritur. Dhe për këtë duhet garuar me te, vetëm për të arritur këtë duhet qëndruar në besimin që kemi, dhe vetëm me arsimim, edukim, zhvillim, shkencë mund të arrijmë atë dhe të bëhemi partner i barabartë.
    Dhe se vetëm në këtë mënyrë mund të arrihet zhvillimi ekonomik, kulturor, politik,  dhe prosperiteti i myslimanëve në botë. E assesi dhe kurrsesi me terrorizëm, i cili sjell vetëm kundër efekt dhe si bumerang kthehet dhe sjell dëm të madh në përgjithësi, dhe kjo është ide më e gabuar e cila është duke u zgjeruar. E problemin e terrorizmit shumë bukur e ka analizuar edhe  Alija Izetbegoviçi, i cili  mes tjerash ka thënë: “ Terrorizmi është shprehje e pafuqisë sonë të tanishme dhe shkas i pafuqisë sonë eventuale të së ardhmes sonë. Ai nuk është vetëm amoral por është edhe joproduktiv. Amoral, pasi që vriten njerëz të pafajshëm, joproduktiv, pasi që askund kurrë nuk ka mund të zgjidh asgjë. Terrorizmin e kanë hedhur poshtë të gjitha lëvizjet politike gjatë historisë. Kur’ani kategorikisht e ka ndaluar me thënien e njohur:” kush vret ndokënd, që s’ka vrarë njeri ose që nuk ka bërë çrregullime në Tokë, është sikur të ketë vrarë të gjithë njerëzit. Dhe, nëse dikush shpëton një jetë, është sikur të ketë shpëtuar jetën e krejt njerëzve. (Kurani 5:32)”.  
Por e meta apo dobësia e civilizimit perëndimor, që ka sjell pasoja të papara për shoqërinë njerëzore është dëshira e saj e vetme për pushtet të pakufishëm dhe imponim me forcë të ndikimit dhe perceptimit të saj. Këtë më së miri e ka përshkruar në librin e tij “ Islami në kthesë ” autori i cili ka pas një përvojë jetësore edhe perëndimore edhe islame, Muhamed Asad, i cili përveç tjerash ka thënë:” Civilizimi bashkëkohor perëndimor nuk pranon nevojën e nënshtrimit njerëzor për cilido gjë, përveç kërkesave nacionale, ekonomike e sociale. Pasuria e vërtet e saj nuk është e llojit shpirtëror, por e llojit material, komfor. E filozofia e saj e vërtet është e shprehur në dëshirën e saj për fuqi për vetë fuqinë e saj. Të dyja janë të trashëguara nga civilizimi i vjetër romak”.
 Tani myslimanët në përgjithësi në botë, e në veçanti në Ballkan e në Evropë, gjenden para një udhëkryqi të cilin duhet zgjidh, për të vepruar dhe jetuar sa më mirë dhe për të pasur një të ardhme të ndritur. Ata gjinden në mes të gërshetimit të civilizimit dhe kulturës perëndimore si dhe të civilizimit dhe kulturës islame. Myslimanët duhet të anashkalojnë dy ekstreme të mundshme, atë të refuzimit apriori të civilizimit perëndimor si dhe atë të imitimit të verbër të saj. Të dyja janë të rrezikshme. Në rast se apriori e refuzojnë të parën , atëherë agonia e pafuqisë së tyre do të vazhdojë edhe më tutje, ndërsa në rast e imitojnë atë verbërisht atëherë gradualisht do të humbin identitetin e tyre fetar dhe kombëtar, dhe atëherë çdo vlerë  do të jetë e pakuptimtë. Por neve nuk duhet të mbyllemi por duhet të kyçemi dhe të jemi aktiv në këtë lojë, po për të garuar, më parë duhet të përforcojmë bindjen tonë në identitetin  që e kemi. Ashtu që në këtë lojë të jemi  partner të barabartë, duke u shprehur me termin sportiv: ” edhe mund të japim gola, por edhe të marrim gola”.
          Dhe së fundi, në përmbyllje do ceki, se fuqia e Perëndimit nuk qëndron në ekonominë dhe fuqinë ushtarake që ka, por burimi i përhershëm i fuqisë qëndron në mendimin kritik, të cilën Evropa e ka trashëguar që nga Baconi, e ky ndoshta nga arabët në kultin e zhvillimit të tyre në mesjetën e hershme, e arabët nga grekët e vjetër në kultin e zhvillimit të tyre.  Zoti e di!
          Mendimi kritik është më se i nevojshëm për myslimanët në përgjithësi në botën islame, pa atë, civilizimi islam do të jetë i mangët dhe në periferi të trendeve të zhvillimeve politike, ekonomike, shoqërore, shkencore, sociale arsimore, kulturore, ushtarake, teknologjike në epokën e globalizimit botëror aktual.

                                           
     22.10. 2012                                                       
  Faik MIFTARI



| komente (0)
Doktrina sunite dhe shiite
Author: faik
•8:01 e paradites



          Pas rënies së sistemit komunist në vitin 1990 në Evropën juglindore dhe vendosjes së sistemit demokratik, edhe në shtetet të Ballkanit, ku jetojnë në një masë të konsiderueshme myslimanët, si në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni, Bosnjë, Serbi, Mal të Zi, si produkt i shfaqjes së valëve të reja demokratike, depërtuan këndvështrimet, perceptimet, drejtimet të reja, të cilët gjer atëherë nuk kanë qenë të pranishme fare tek myslimanët e Ballkanit gjatë traditës shumëshekullore të përkatësisë Islame. Kjo së pari nisi në vitin 1992, pas fitores së demokracisë në Shqipëri, ku pas ndalesës 25 vjeçare me ligj të ushtrimit të lirë  të fesë, ishte krijuar një boshllëk i madh, dhe se rinia e kishte humbur çdo kontakt me fenë dhe me traditën e saj qindravjeçare të ushtrimit dhe praktikimit  të fesë . Si rrjedhojë e kësaj depërtuan shumë organizata të ndryshme joqeveritare kryesisht nga bota arabe, të cilët me vete sollën edhe njohuri të reja të  ushtrimit dhe aplikimit  të fesë Islame nga ajo tradicionalja ekzistuese e gjerë atëhershme. Këtë duhet shikuar dhe pranuar nga një këndvështrim  tjetër, gjersa në sistemin monist ka qenë prezent vetëm një parti e cila ka udhëhequr vite me radhë pushtetin politik, në sistemin demokratik kemi sistem shumëpartiak, i cili iu mundëson llojllojshmëri partish,  programesh dhe ndërrim pushtetesh politike kohë pas kohe sipas rezultateve zgjedhore. Në mozaikun e pasur Islam në botë ekziston një llojllojshmëri të këndvështrimeve dhe perceptimeve të ndryshme rreth qasjeve  të aplikimit dhe zbatimit të riteve fetare islame. Edhe tek neve tani, si rrjedhojë e kësaj, një pjesë  e rinisë e kanë përqafuar në një masë më të madh këndvështrimin selefit(vehabit) të perceptimit islam, ndërsa në një masë shumë më të vogël edhe këndvështrimin  shiit të perceptimit islam. Kjo më së shumti  vërehet në Shqipëri, por pas përfundimit luftës, edhe  në Bosnjë kemi një shfaqje të tillë, si edhe në Sanxhak (Malë të Zi dhe Serbi), porse edhe në Kosovë e Maqedoni, sidomos pas luftës së vitit 1999 kemi një përhapje të këtyre këndvështrimeve dhe perceptimeve  të reja  islame në trojet tona shqiptare,  por  që janë  ekzistuese në botën Islame shekuj me rrallë.  Kjo  nuk ju jep të drejtë askujt që këto këndvështrime të reja, të perceptojë në atë mënyrë që janë  të vetmet, të drejta dhe të pranuara, ndërsa perceptimet tradicionale islame  aktuale në shtetet e Ballkanit shekuj me rrallë, të jenë demode, të hargjuara, të tejkaluara apo të shkuara.
Mendimet dhe këndvështrime të tilla sjellin vetëm kokëçarje, probleme dhe shqetësime, të cilët për mendimin tim janë fare të panevojshme për mesin dhe shoqërinë tonë. Çdo etapë e caktuar kohore sjell diç të re, edhe këto valë të reja demokratike sollën risi edhe në traditën tonë islame në trojet tona shqiptare, por edhe këto risi dhe mësime  të reja  gjatë kohës, me leximin, mësimin dhe studimin më të thellë të avancuar, dhe në ballafaqim me problemet dhe brengat jetësore shumë më të theksuara dhe më të nevojshme, sesa që për momentin  mendojnë ata  se janë parësore, sistemi i tillë i perceptimit apo i këndvështrimit të tyre fetar islam, do të evoluojë me kohë. Në trojet tona shqiptare në traditën islame është i përhapur dhe i pranishëm drejtimi juridik islam hanefit shekuj me rrallë, nëpërmes të cilit i zbatojmë në praktikë normativat  islame, dhe nuk ka kurrfarë logjike, që kjo të braktiset, pasi që caku i të gjitha mësimeve juridike islame është të ushtruarit dhe të praktikuarit e normativave islame dhe se tek Zoti është më i afërt  ai që është më i devotshmi, pa marr parasysh se cilën normativë islame ekzistuese e praktikon apo e zbaton në ritet e t’ia fetare. Në botën Islame janë të përhapura kryesisht pesë drejtime juridike islame, ku më shumë e ku më pak: sistemi juridik hanefi, shafi, hanbeli, maliki dhe xhaferi. Duke u nisur nga thënia profetike e të dërguarit tonë të dashur Muhamedit a.s :
” në pyetjen  se ç’është definicioni i fesë? –  u përgjigj: Besimi në arsye”, çdo gjë që feja mëson, urdhëron, ose ndalon duhet të jetë e arsyeshme, dhe e kundërta, çdo gjë që nuk pajtohet me arsyen e shëndosh  bie ndesh me doktrinën fetare, çoftë sunite apo shiite. Në bazë të kësaj të gjithë drejtuesit e shkollave juridike islame e kanë pas për bazë këtë thënie të profetit Muhamed, dhe  shihni  çfarë thonë për këtë:
“ Në rast se mendimi im është në pajtim të plotë me Kur’anin dhe Hadithin, atë e pranoni, e në rast nuk është,  hiqni dorë nga to. –Imam Ebu Hanife”.
“ Mos e mbështetni verbërisht atë që them. Mendoni vet dhe kontrolloni  dëshmitë e mia , pasi që në çështjet juridike dhe teologjike nuk është e lejuar mbështetje verbërore ndaj tjetrit-Imam Shafiu”.
“ Në çështjet juridike dhe fetare mbahuni bindjeve të veta. Imitimi i verbër ndaj mendimit të huaj e bënë njeriun të verbër, duke pas sy të shëndosh-Imam Hanbeliu”.
“ Gabimet në kuptimet dhe interpretimet e m’ia të çështjeve juridike dhe fetare i nënshtrohen kritikës. Vetëm interpretimi i Muhammedit a.s është autentik- Imam Maliku”.
“Askush nuk më urren më shumë sesa ata që pohojnë se më duan”-Imam Xhaferi”.
 Dijetari aktual me famë botërore të doktrinës sunite në botën Islame shejh Jusuf el. Kardavi në mënyrë të shkëlqyer e sqaron këtë fenomen të imitimit, të përqafimit  apo edhe të ndërrimit të doktrinave të caktuara Islame:
“ Çdo përpjekje dhe çdo shpenzim material , është i kotë, pasi që nuk mund të sjell sukses, edhe po të sjell sukses është i paktë, minimal, i kujt do qoftë që një vendi apo populli mysliman i cili me qindra vite ka pas traditën e ushtrimit dhe praktikumit të doktrinës sunite,  të mund të kalojë në doktrinën shiite, ashtu edhe tek vendet dhe popujt në të cilin me qindra vite është në traditë ushtrimi dhe praktikimi i doktrinës shiite është e pamundur që mund të ndërrohet me  doktrinën sunite”.
          Dijetari dhe ish lideri politik me famë botërore të doktrinës shiite në boton Islame imam Homeini në mënyrë  të bukur e ka sqaruar këtë problem të ndarjes së muslimanëve në bazë të doktrinës sunite dhe shiite:
” Kush na ndanë neve muslimanëve në suni dhe shi’i ai nuk i përket fesë Islame, sepse në Islam me rëndësi është devotshmëria ndaj Allahut . Vetëm të devotshmit janë të drejtë dhe më të afërm tek Zoti në këtë botë”.
Çdo shtëpi e ka rendin e caktuar të cilës i përmbahen anëtarët e familjes, ashtu që edhe në Kosovë, Bashkësia Islame e Kosovës e ka zyrtarisht dhe në traditën  e saj të gjerë të ekzistuarit dhe vepruarit, ushtrimin dhe aplikimin të riteve fetare sipas normativave të caktuara islame juridike hanefite, të cilët myslimanët e Kosovës është e udhës  të ndjekin dhe të zbatojnë. Në shoqërinë demokratike,   janë të lirë të vepruari OJQ-të e ndryshme të shoqërisë civile, ato nuk bën të ndalohen me ligje, por  me rëndësi është që gjatë punës së  tyre,  preokupimi i tyre me çështjet thelbësore e esenciale është, e që për mendimin tim   aty qëndron edhe problemi akut i sotshëm i  dekadencës myslimane në botë,    arsimi dhe shkenca për të cilën profeti ynë i dashur qysh me kohë pat thënë dhe porositur: “ Dijen dhe urtësinë merreni kudo ta gjeni, ajo është pasuri e humbur e besimtarëve”.
     Me këto sfida me të cilët myslimanët në përgjithësi në botën Islame   ballafaqohen , e myslimanët e Kosovës në veçanti, ish myftiu i Prishtinës,  dhe për mendimin tim dijetari më i madh islam në Kosovë, gjatë gjysmës së dytë të shekullit XX, të epokës së komunizmit, haxhi Sherif ef. Ahmeti, i cili  para se të shfaqeshin këto dukuri apo trend të reja që i sollën këto valë të reja demokratike  pati thënë që moti me urtësi e mençuri:
“ Mjedisit tonë nuk është i nevojshëm vehabizmi konservativ dhe shiizmi ekstrem”.


        15.10. 2012                                                   
      Faik MIFTARI


| komente (0)
Alia dhe Ibrahimi
Author: faik
•7:55 e paradites

                                                      
             Viti 1999 do të mbetet i shënuar me shkronja të arta në historinë më të re të popullit shqiptar në përgjithësi e të Kosovës në veçanti, si vit në të cilin ndodhi një kthesë e madhe politike, ushtarake, humanitare, shoqërore në Kosovë, ku SHBA-ja me aleatët e saj, me aleancën Veriatlantike, NATO-në, në 50 vjetorin e themelimit të saj, për herë të parë në Evropë ndërmori një luftë ajrore kundër Serbisë, duke e bombarduar pandërprerë 77 ditë ish Republikën Federale të Jugosllavisë, për të shpëtuar popullin shqiptar të Kosovës nga shfarosja totale e tij, duke u thirrur në parimet humanitare të civilizimit njerëzor, pas refuzimit të marrëveshjes së Rambujesë të cilin pala shqiptare e pranoi, ndërsa pala serbe me ish liderin e saj Millosheviçin e refuzoi.          Pas marrëveshjes së Dejtonit në vitin 1995 me ç’rast u arrit paqja pas luftës gati 4 vjeçare në Bosnjë e Hercegovinë, politika pacifiste e udhëhequr nga ish lideri politik i Kosovës Ibrahim Rugova, filloi të zbehet, pasi që gjer atëherë nuk dha ndonjë rezultat të duhur  për zgjidhjen e çështjes politike të Kosovës, pas së cilit filluan aksionet e para guerile  të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës të udhëhequra nga komandanti i saj  Adem Jasharit, që arritën kulminacionin pas rezistencës heroike të familjes së Jasharëve në mbrojtjen e pragut të shtëpive të tyre,  me pushkë në dorë dhe nuk u larguan nga ato gjer në rrënjën e  tyre me 5,6 dhe 7 mars 1998. Pas kësaj date historike, UÇK-ja u zgjerua dhe aksionet guerile u përhapën përveç Drenicës edhe në viset tjera si në Dukagjin, Pashtrik, Llap e kështu me rradhë. Por pasi që në Kosovë me vite të tëra ishte prezent lëvizja pacifiste e LDK-së me liderin e saj Ibrahim Rugova, ndërsa lëvizja ilegale LPK-ja ishte ajo që nisi dhe ndërmori e udhëhoqi aksionet guerile ( edhe pse tani po dalin në shesh edhe njohuri të reja se kush e ka meritën dhe primatin kryesor, e cila iu mbetet historianëve që të hulumtojnë dhe të shkruajnë më tej), në vend se këto dy lëvizje të bashkohen dhe të gjitha forcat politike, njerëzore, ushtarake, të orientohen drejt qëllimit kryesor, çlirimin e Kosovës nga pushtimi serb , edhe pas sa e sa takimeve si brenda ashtu edhe jashtë, nuk u arrit marrëveshja dhe se dallimet nuk u kapërcyen, duke marrë për bazë si për njërën ashtu edhe për palën tjetër,  se armik e shihnin vetë palën e kundërt.Kështu që gjatë verës së vitit 1998 pasoi ofensiva serbe ushtarake me ç’rast për vetëm dy muaj, shkatërruan, dogjën  anekënd Kosovës dhe zmbrapsën rezistencën guerile të njësive të UÇK-së, të cilët për të shpëtuar veten, u tërhoqën brenda maleve të  Kosovës apo edhe dolën jashtë. Gjatë dimrit të vitit 1998/1999 forcat guerile të UÇK-së u ristrukturuan dhe  përsëri  nisën me aksionet sulmuese, pas së cilës pasuan bisedimet në Rambuje. Edhe pas nisjes së bombardimeve të NATO-së, në terren nuk arritën ndonjë sukses të theksuar, i vetmi sukses që mund të themi ishte shpërthimi i frontit në Koshare nga ana e UÇK-së i cili si i tillë edhe mbeti në vend  aty ku edhe filloi, pas bombardimeve të gabuara të NATO-s në Koshare dhe ndërprerjes së logjistikës  nga Shqipëria. Ndërsa aksioni shumë i proklamuar  “Shigjeta” në Pashtrik,  nisi edhe mbeti në vend aty ku nisi, pa shënuar ndonjë përparim drejt Kosovës, në përfundim të bombardimeve të NATO-së.Për këto gati tre muaj pushteti serb dogji, shkatërroi, çdo gjë para veti në Kosovë, vrau rreth 15.000 shqiptar, plagosi dhe sakatoi me dhjetëra mijë,  dhunoi me mijëra gra, dhe mbi të gjitha  dëboi  1 milion shqiptar jashtë Kosovës, në Shqipëri, Maqedoni, Mal të Zi dhe në diasporë. Lufta përfundoi me 10 qershor 1999 me arritjen e marrëveshjes në Kumanovë në mes palëve luftuese, atë të NATO-së dhe ish ushtrisë jugosllave (serbe), pas së cilës me 12 qershor pasoi hyrja e trupave të KFOR-t dhe liria e shumëpritur për popullin shqiptar të Kosovës.
          Edhe në Kosovë, ashtu sikurse edhe në Bosnjë, ndodhi mrekullia e Zotit,  populli shqiptar  shpëtoi nga shfarosja totale e tij, iu mundësua shpëtimi dhe kthimi i tij në vatrat e tyre shekullore në Kosovë, në saje të  bombardimeve 77 ditore të NATO-së, të cilin në mënyrë të shkëlqyer e ka përshkruar  Rexhep Qosja me thënien e tij të mrekulluar: “ Ndërhyrja e NATO-së ishte dhurata e Zotit, e dhuruar, ndoshta, si shfajësim, i fuqive të mëdha për të gjitha cenimet që na janë bërë me pajtimin e tyre gjatë historisë së re”. Nuk mund të mos i citoj edhe disa thënie tjera me vlerë  dhe peshë të madhe për popullin shqiptar në përgjithësi e të Kosovës në veçanti, të cilët do të mbeten përherë të shënuara, në kujtim të gjeneratave  në Kosovë.           “Ne e kemi fituar luftën, por vetëm ju mund të fitoni paqen. Nuk do të lejojmë më që në Evropë të vritet njeriu  vetëm për shkak të mënyrës së falurit tek Zoti. Njeriu nuk do të vlerësohet vetëm për shkak të përkatësisë etnike, racore, fetare por për karakterin e tij multietnik dhe devotshmërinë e tij ndaj Zotit, si dhe humanizmin e treguar ndaj popujve tjerë” Bill Klinton.          “Gjermania është dridhur dhe është lutur së bashku me juve që të mos ju dëbojnë të gjithëve nga vendi i juaj i bukur. Tani edhe me ndihmën e ushtrisë gjermane është arritur që të ju sigurohet kthimi për ju”Hellmut Koll          “Kosovarët duhej të mbeteshin në parimet e tyre parësore, se ata i ka çliruar NATO-ja dhe KFOR-i. Ai i cili thotë se Kosovën e ka çliruar UÇK-ja s’është gjë tjetër përveç se një sharlatan ose gënjeshtar” Rupert Neudeck.          Krahasimi në mes luftës së zhvilluar në Bosnjë dhe krijimit të shtetit të Bosnjës e Hercegovinës në njërën anë si dhe luftës në Kosovë si dhe krijimit të shtetit të Kosovës qëndron në atë, se gjersa në Bosnjë ka qenë një lidership, politikan, strateg, udhëheqës, Alia Izetbegoviqi, dhe lëvizja e tij për komb formim boshnjak  dhe shtet ndërtim të Bosnjës, bazohej dhe ishte e sajuar në kuptimin e konceptit politik të Islamit dhe civilizimit Islam që i përkiste dhe me krenari e theksonin se janë një popull autokton në Ballkan, për dallim nga të tjerët krishterë,  me përkatësinë e kulturës dhe traditës Islame , në Kosovë kemi pas një numër të lidershipëve politik e ushtarak,  në të cilën lëvizja për çlirim dhe shtet formim të Kosovës bazohej dhe ishte sajuar në kuptimin e konceptit politik marksist,leninist,enverist, titist, komunist në përgjithësi, gjer në vitin 1999, e pas vitit 1999, të shndërruar e transformuar  në konceptin laik të civilizimit perëndimor, edhe pse si popull autokton i Ballkanit, lidershipi politik shqiptar është me përkatësi  fetare islame në Kosovë, në vend se të jenë krenar me këtë civilizim islam që i përkasin, atë e fshehin, e anashkalojnë, dhe  nuk e përfillin, e  të cilin analisti i njohur botëror Samuel Huntington këtë fenomen e sqaron shumë bukur në thënien e tij:” Botëkuptimi se popujt joperëndimor duhet t’i përvetësojnë vlerat perëndimore, institucionet dhe kulturën e tyre është i pamoralshëm”.          Ndoshta këtu është edhe thelbi i suksesit të pjesshëm vetanak të popullit boshnjak në përpjekjen dhe rezistencën e tyre kundër agresionit serb gjatë luftës, si dhe mossuksesit vetanak të popullit shqiptar të Kosovës në përpjekjen  dhe rezistencën kundër pushtuesit serb gjatë luftës. Zoti e di!         Këtë krahasim në mes Bosnjës dhe Kosovës, saktësisht në mes Alia Izetbegoviçit dhe Ibrahim Rugovës, e ka përshkruar në mënyrë shumë të qartë studiuesi dhe historiani anglez Noel Malkolm, i cili i ka shkruar përveç tjerash, edhe librat,  për  historinë e Bosnjës dhe   për historinë e Kosovës, në  thënien e tij të mrekulluar:          “Në rastin e Bosnjës kemi pasur Alia Izetbegoviçin i cili s’është fundamentalist, por me siguri është një mysliman i sinqertë dhe intelektual islamik, interesat e tij intelektuale janë pa dyshim në rrafshin islamik.Në rastin e Kosovës kemi një ligjërues universitar i shkolluar, dhe i specializuar në Paris, dhe derisa Izetbegoviçi e ka lexuar Kur’anin, Rugova e ka lexuar Roland Bartin. Mendoj se këtu është esenca e dallimit thelbësor ndërmjet tyre”.             

      07.10. 2012                                                               
  Faik MIFTARI  




| komente (0)
Himn Islamit
Author: faik
•11:18 e paradites

                                              
                                    

          Viti 1989 do të mbetet i shënuar në historinë më të re botërore si vit i shembjes së murit të Berlinit, pas së cilës nisi edhe përfundimi  i sistemit socialist (komunist) në Evropën juglindore dhe si rrjedhojë e saj edhe shpërbërja e ish tre federatave artificiale, ish Bashkimit Sovjetik, ish Jugosllavisë si dhe ish Çekosllovakisë.
           Dekada e fundit e shekullit XX, do të mbahet mend edhe për  luftëra të përgjakshme si pasojë e këtyre shpërbërjeve të ish federatave, më pak në ish Bashkimin Sovjetik, e më shumë në ish Jugosllavi, ndërsa aspak në ish Çekosllovaki, e në të cilën përveç tjerash  u përfshin edhe popujt mysliman sikur boshnjakët dhe shqiptarët në ish Jugosllavi.
          Këtu do të cek një detaj  të veçantë, pas fillimit të rrënjës së sistemit komunist, në nëntor të vitit 1990 u mbajt  në Sarajevë kongresi, kuvendi apo takimi i parë i rinisë myslimane nga tërë hapësira e ish Jugosllavisë, i cili ishte i pari, por edhe i fundit, i takimit të rinisë myslimane që u mbajt, pas së cilës pasoi në vitin 1991 edhe fillimi i shpërbërjes së ish Jugosllavisë që nisi nga Sllovenia e Kroacia, vazhdoi me Bosnjën dhe Maqedoninë dhe përfundoi me Malin e Zi dhe Kosovën.
          Gjatë ditëve që u mbajt kuvendi apo takimi i rinisë mysliman nga hapësira e ish Jugosllavisë, në amfiteatër të rinj mysliman mbanin fjalime, ligjërime, diskutonin, për problemet dhe hallet e tyre që i kishin nga hapësira nga vinin, pas së cilës vazhdonin me takime, njoftime dhe shoqërime të përbashkëta, si dhe në faljen e përbashkët të namazit në xhaminë e Beut .
Ishte një kënaqësi e rrallë, kur i shihje të gjithë  së bashku  falnin namazin me vetëm një rregull dhe rend të caktuar, atë të drejtimit juridik hanefit, i cili gjer në atë kohë ishte i vetmi i pranishëm në këto hapësira që nga pranimi i Islamit në këto troje e gjer në vitin 1992. I vetmi dallim në mes të rinjve mysliman ishte të thuash  në konceptin e ndarjes gjeografike, veri –jug, gjersa të rinj mysliman nga Sllovenia, Kroacia dhe Bosnja ishin në një shkallë shumë më të lartë të zhvillimit ekonomik, shoqëror e mbi të gjitha të nivelit studiues arsimor, duke marrë për bazë,  fjalën e parë hyjnore të shpallur në Kur’an ”Ikre” që do të thotë:”Lexo, mëso, studio”, të cilin  e kishin marrë si moto të tyre  për  studimin dhe ngritjen e vetëdijes arsimore, studiuese, shkencore, për dallim nga të rinj mysliman që vinin nga Sanxhaku, Kosova dhe Maqedonia, të cilët  përkundër tyre e kishin ruajtur më tepër  traditën e kultivimit dhe ushtrimit të traditave  të fesë Islame.
Se sa ishin të rinj mysliman boshnjak të ngritur në këtë stad të arsimimit dhe edukimit në përgjithësi si dhe përkatësisë islame në veçanti, si shembull,  do të cek  një poezi që e kishte thurur poetja boshnjake Xhemila Zekiç, e që ka lënë mbresa të jashtëzakonshme te të rinjtë pjesëmarrës në këto takime rinore  të mbajtura për herë të parë, e që dolën të jenë edhe për herë të fundit në hapësirën e ish Jugosllavisë. Poezinë do ta prezantojë së pari në gjuhën origjinale të saj të shkruar, boshnjake, pas së cilës pason edhe përkthimi i saj në shqipe, poezia  përkthehet, por ajo pas përkthimit, e humb  stilin, rimimin, bukurinë të cilin e ka sajuar poeti apo poetja në gjuhën që e flet.
 
                                        Himna Islamu 
 
                               Sve dok zemlja sa mjesecom
                               Oko sunca se okreče
                               Buktinju Islama vječnog
                               Utrnuti niko neče.
 
                                Istok, Zapad, Jug i Sjever
                                Allah, Allah, kliče zbori
                                Sa miljuna minareta
                                Resulov se ezan ori
                                Četrnaest stolječa se
                                Resulovo ime slavi
                                I ono če slaviti se
                                Dok postoji svemir plavi.
 
                                 Selam alejkum neka
                                 Ljubavlju nam srca plavi
                                 Umrijeti nikad neče
                                 Islamski nam ideali.
 
                                       Allah, Allah na usnama
                                  Neka vječno nam treperi
                                  Kuran ćasni je vodič
                                  Uzvišenoj našoj vjeri.
 
                                         Sve dok zemlja sa mjesecom
                                   Oko sunca se okreče
                                   Buktinju Islama vječnog
                                   Utrnuti niko neće.
                               Përkthimi në gjuhën  shqipe:
                                
                                        Himn  Islamit
 
                                    Gjersa Toka me Hënën
                                    Rreth Diellit rrotullohet
                                    Pishtarin Islam përgjithmonë
                                    Asnjeri nuk mund ta mpirë.
 
                                    Lindje, Perëndim, Jug e Veri
                                    Allah, Allah, klith e flet
                                    Nga miliona minare
                                    Ezani i Resulit buçet
                                    Katërmbëdhjetë shekuj
                                    Emri i Resulit lavdërohet
                                    Dhe se Ai do të lavdërohet
                                    Gjersa të ekzistojë universi i kaltër.
 
                                     Selam alejkum me
                                     Dashuri zemrat tona i kallë
                                     Kurrë nuk do të vdesin
                                     Idealet tona Islame.
                                     
                                     Në buzët tona Allah, Allah,
                                     Përherë do të shqiptohet
                                     Kur’ani Fisnik është udhëzues i
                                     Fesë sonë të lartësuar.
 
                                      Gjersa Toka me Hënën
                                      Rreth Diellit rrotullohet
                                      Pishtarin Islam përgjithmonë
                                      Asnjeri nuk mund ta mpirë.
 
         P.S. Resul do të thotë, i dërguari i Zotit, profeti Muhamed.
        Ezan do të thotë, thirrje, ftesë, që bëhet nga minarja për namaz (falje).
 
             Nuk kaloi as një vit nga këto takime pasoi shpallja e pavarësisë së Sllovenisë dhe Kroacisë dhe shpërthimi i luftës së shkurtër në Slloveni, pas së cilës do të vazhdojë edhe në Kroaci. Në prill të vitit 1992 pasoi edhe shpallja e pavarësisë së Bosnjës e Hercegovinës, pas së cilës  shpërtheu lufta më e përgjakshme në tërë hapësirën e ish Jugosllavisë, ku agresori serb kreu edhe gjenocidin e paparë gjer tani në Evropë pas Luftës së Dytë Botërore.
          Boshnjakët pas luftës së paparë heroike të tyre trevjeçare e gjysmë, arritën ta ruajnë Bosnjën e Hercegovinë në kufijtë e saj ekzistues të jashtëm dhe ndërkombëtarisht të pranuar, dhe se nuk u realizua klithja e Radovan Karaxhiçit, ish liderit serb në Bosnjë, se” Bosnja nuk do të ekzistojë dhe se populli mysliman (boshnjak) do të zhdukej”, por u realizua thënia e Alija Izetbegoviqit, ish liderit dhe kryetar i Bosnjës, se” Bosnja do të ekzistojë  dhe se populli mysliman (boshnjak) do të mbijetojë”.
          Edhe pse të rrethuar plotësisht nga të gjitha anët dhe të ballafaquar në luftë me serbët gjatë tërë kohës së luftës në njërën anë, një kohë  të shkurtër edhe me kroatët në anën tjetër, si dhe me tradhtarin boshnjak Fikret Abdiç i cili u vu në shërbim të agresorit serb dhe kroat dhe me bashkëmendimtarët e vet luftuan kundër vëllezërve të vet, boshnjakët treguan një pjekuri politike të jashtëzakonshme, një strategji ushtarake të mirëfilltë, një diplomaci fluturuese duke i përdorur të gjitha kanalet diplomatike si në Perëndim ashtu edhe në Lindje, me një armatim të lehtë që i kishin në dorë por me një strukturë udhëheqëse ushtarake profesionale të arsimuar dhe të trashëguar nga ish Armata Popullore Jugosllave arritën që gjer në fund të luftës të krijonin një armatë të tërë të  duhur e cila po të mos ishte embargoja e armëve e vënë nga Këshilli i Sigurimit të OKB-së do të arrinin sukses shumë më të madh. Por edhe kështu me duart e lidhura nga embargoja e armëve, gjatë gjithë kohës arritën të ruajnë një të tretën e territorit të Bosnjës, aty ku ishin me numër shumicë dhe ishin të përgatitur  mirë për luftë, ashtu që në këto pesë rajone, në Sarajevë, Tuzëll, Zenicë, Mostar, Bihaç, assesi nuk kanë mundur serbët të depërtojnë e lere më  të okupojnë këto zona.
           Këtë fenomen të Bosnjës më së miri e ka përshkruar Juan Goytisolo me thënien:” Tragjedia e Bosnjës paraqet mjet për njohjen  e mundësive të llojit njerëzor, si atyre më të ndritura ashtu edhe atyre më të këqija”.
          Suksesi i boshnjakëve për ruajtjen e etnosit të tyre boshnjak si dhe krijimit të shtetit të Bosnjës e Hercegovinës qëndron në atë se atë nuk kanë pas alternativë tjetër, në mes zgjedhjes që  boshnjakët dhe Bosnja të mbeten pjesë e krijimit të Serbisë së Madhe dhe të pushtetit të Karaxhiçit dhe Millosheviçit, që automatikisht do të thoshte pranimi i robërisë nën tutelën serbe, e cila do të ishte më e  keqe se lufta, ata zgjodhën që të i kundërvihen luftës së shpallur nga agresori serbo madh, dhe pas shumë vuajtjeve, torturave, dhunimeve, vrasjeve, shkatërrimeve, plagosjeve, dhe veprimit jo të duhur dhe me kohë të faktorëve politik vendimmarrës botëror, arritën që më në fund të mbijetojnë dhe të shpëtojnë nga robëria dhe shkatërrimi total.
          Me rastin e vizitës  në Sarajevë në vitin 2001  takova edhe zotëri Mehmedalija Haxhiçin, i cili në atë kohë ishte myfti i Sarajevës dhe më pas ishte edhe ambasador fuqiplotë i Bosnjës e Hercegovinës në Rijad të Arabisë Saudite, i cili gjatë gjithë kohës së luftës ka qëndruar dhe kontribuar në mbrojtjen e Sarajevës, gjatë rrethimit të saj të plotë rreth 1300 ditë, gjatë së cilës ranë dëshmorë vetëm në kryeqytetin e Sarajevës rreth 10.000 vetë dhe u plagosën mbi 50.000 njerëz. Në pyetjen time të më sqarojë fenomenin e Sarajevës, se si ka mund të shpëtoj pa ra në duart e serbëve, ai m’u përgjigj me këto fjalë: “ ne si mysliman besimtar që jemi dhe që besojnë në Allahun fuqiplotë, me rastin e Sarajevës ka ndodh muxhizja (mrekullia) nga Zoti që na ka mbrojt dhe shpëtuar për të mos rënë kryeqyteti ynë në duart e çetnikëve serb. Me rastin e fillimit të agresionit serb në Bosnjë, ka qëlluar festa e Fitër Bajramit, dhe atë natë në vigjile të ditës së Bajramit, natën deri vonë e tërë Sarajeva kishte buqit nga breshërimat e pandërprerë të rafalëve të pushkëve, kallashëve dhe mitralozave që i kishim në duar, ashtu që me pas vazhduar gjer në agim, ne do të mbeteshim pa plumba, dhe vetëm me armë të thata në duart tona dhe me gishta në gojë. Serbët që e kishin rrethuar Sarajevën dhe që ishin rreth e rrotull saj, përveç malit të Igmanit, e cila ishte e vetmja maje në duart tona, e kishin komentuar këtë me  fjalët: Of! Of! Of! sa shumë armatim paskan në duart myslimanët, pasi që tërë natën po festojnë Bajramin  duke gjuajtur pandërprerë rafale në qiell prej gëzimit, po ku me ditë se çfarë armatimi  e kanë përgatitur për të na pritur neve.”?!Ashtu që gjatë tërë kohës së rrethimit të Sarajevës, vetëm e kanë bombarduar me qindra e mijëra herë   me topa dhe tanksa të kalibrave më të ndryshme gjatë 1300 ditëve të rrethimit të Sarajevës , por nuk kanë tentuar të hynin brenda saj, edhe disa tentime të vogla që i kanë pas, ju kanë dështuar nga mbrojtja e fortë e jona, e neve në duart tona përveç armatimit  të lehtë që e kemi pas,  kemi pas gjatë gjithë kohës edhe lutjet tona dhe me ndihmën e Allahut fuqiplotë arritëm të mbijetojmë dhe shpëtojmë nga kthetrat serbe”.
          Por suksesi përfundimtar qëndroi në atë se në krye të udhëheqjes së rezistencës së popullit boshnjak dhe luftës së   zhvilluar, ka qenë elita politike, fetare dhe ushtarake e boshnjakëve, në krye të së cilit qëndronte Alia Izetbegoviçi në vetëdijen e së cilës ishte besimi i thellë dhe i përkulur ndaj Zotit të madhëruar, dhe se e dinte se e në duart e t’ia ishte vetëm mundësia e punës së pandërprerë të bërë gjatë tërë luftës në mbrojtjen e popullit boshnjak dhe civilizimit islam që i përkiste, dhe se kjo përpjekje ishte një sprovë me të cilin u ballafaqua dhe së fundi  doli faqebardhë.
          Që kjo rezultoi me sukses ndërlidhet edhe nga thënia   e njohur e Alia Izetbegoviçit:” E jona është të punojmë pandërprerë. Zgjidhja  nuk është në duart tona. Jam i kënaqur që besoj që zgjidhja është në duart e Zotit”, me poezinë e  poetes boshnjakes Xhemile Zekiçit  ”Himn Islamit”. 
                                             
                                                
 
            01.10.2012                       

        Faik MIFTARI  
       


| komente (0)
Islami dhe komunizmi
Author: faik
•7:09 e paradites


        Kohë më parë në shtypin ditor  si dhe në disa ueb portale në internet, pata rastin të lexojë një hulumtim të bërë nga Qendra Kosovare për Gazetari Hulumtuese, të autorëve Artan Haraqia dhe Visar Duriqi, të përkrahur nga fondi danez për gazetari hulumtuese ”Scoop”. Edhe pse me rastin e leximit të këtij hulumtimi të kryer mendoja se do të has në një analizë të mirëfilltë hulumtues studiues, rreth tematikës në fjalë ”Radikalizimi i Islamit rrezik apo fobi”,  pas leximit u zhgënjeva pasi që ky hulumtim nuk tregonte diç tjetër, por  ishte një përmbledhje e shkurtër e shkrimeve  të mëparshme, të njohura për opinionin e gjerë, përveç hulumtimit  për OJQ ”AKEA”, dhe atë në mënyrë jo të plotë.          Për të analizuar konceptin politik të Islamit të sotshëm, është me rëndësi që të marr si bazë gjysmën e dytë të shekullit XX,  dhe atë pikërisht vitet 1979, 1989 dhe vitin 1999, si vite që kanë shënuar kthesa të mëdha politike, historike, shoqërore në botë . Viti 1979 në historinë më të re botërore  do të mbetet i shënuar si vit i rilindjes politike të muslimanëve në botë në gjysmën e dytë të shekullit XX pas një periudhe ngecjeje politike islame që nga viti 1923 me rastin e përmbytjes së Perandorisë Osmane dhe rrënjës së gati tërë botës Islame në kthetrat e pushtimit kolonial.
          Në vitin 1979 ngadhënjeu Revolucioni Islamik në Iran, dhe u përmbys perandoria safavide qindra vjeçare e shahut të Persisë së dikurshme të Reza Pahllavit. Pas përpjekjeve disa vjeçare dhe gjakderdhjes së shumtë, ku u flijuan rreth 100.000 dëshmorë, u realizua revolucioni dhe u vendos sistemi i pushtetit islam teokratik i doktrinës shiite, që i përket shumica e popullit në Iran.     Ngadhënjimi i Revolucionit Islamik i Iranit në mënyrë tërthortë shpërndau shkëndijat e saja dhe se dukshëm  ndikoi në  një ringjallje të aktiviteteve të organizatave, lëvizjeve dhe grupimeve politike të ndryshme t’i quajmë, proislame, anekënd botës Islame, si në Turqi, Egjipt, Tunis, Liban, Palestinë, e kështu me rrallë, dhe se slogani më i përhapur i asaj kohe ishte ”Allahu ekber, Homeini rehber” që do të thotë ”Allahu është më i madh, Homeini është udhëheqës” i cili shkruhej e dëgjohej anekënd botës Islame. Por, për të frenuar sado pak këtë revolucion islamik të Iranit, qarqet e caktuara vendimmarrëse botërore e cytën diktatorin e Irakut Sadam Hyseinin në një aventurë ushtarake, i cili e sulmoi Iranin në vitin 1980 me të gjitha mjetet dhe kapacitetet ushtarake, luftë e cila zgjati plotë tetë vite, si pasojë rënë viktima mbi 1 milion njerëz dhe me miliona tjerë  të plagosur,  të burgosur, të shpërngulur dhe të pastrehë. Edhe pse me të madhe Iraku furnizohej me armë më moderne dhe të sofistikuar, në anën tjetër udhëheqja e re shtetërore iraniane përballej me problem të shumta, që nga mungesa e kapaciteteve ushtarake në saje të përballjes së një anshme të vënies  së embargos nga shtetet të cilët gjer në atë kohë e furnizonin ish shahun e përmbysur të Iranit, Reza Pahllavin, si dhe mungesës së kapaciteteve udhëheqëse ushtarake, pasi që shumica e gjeneralëve kishin dezertuar apo larguar për shkak të ndërrimit apo transformimit të pushtetit politik nga monarkia mbretërore në udhëheqje islamike . Dhe nuk i mbeti gjë tjetër lidershipit dhe udhëheqësit të atëhershëm të Iranit, imam Homeinit i cili pas këshillave të shumta nga këshilltarët e tij ushtarak, se lufta ishte e kotë që të zgjatej më tutje pasi që  nuk do të ketë fitues, imam Homeini  solli vendimin për ndërprerjen e luftës dhe shpalljen e paqes.    Por pas përfundimit të luftës, armatimi i sofistikuar mbeti  në duart e diktatorit irakian, qarqet e caktuara të përafërta me të, e cytën prapë Sadam Hyseinin në një aventurë të dytë, dhe se në vitin 1990 kreu invazion dhe e pushtoi Kuvajtin, pas së cilës pasoi reagimi i shpejtë i qarqeve botërore vendimmarrëse të cilët i shpallën luftë Irakut dhe pas një kohe të shkurtër e rikthejnë prapa Sadam Hyseinin dhe trupat e tij ushtarake nga Kuvajti, dhe që goditjen përfundimtare dhe vdekjepruse atij dhe regjimit të tij i dhënë në vitin 2003, me rastin e pushtimit të Irakut nga SH.B.A-ja dhe aleatët e saj, dhe se së fundi edhe përfundoi jetën e tij, i varur pas një kohe pasi që u kap pas strehimit dhe fshehjes së tij.Sido që të jetë, Revolucioni Islamik i Iranit, ishte katalizator, që rilindi, ringjalli, përshpejtoi aktivitetet e shumta të grupacioneve dhe organizatave të ndryshme  si në aspektin shoqëror, kulturor, politik në përgjithësi në botën Islame anekënd globit tokësor. Medoemos edhe kjo jehonë e  përmasave botërore u reflektua edhe në Bosnjë e  Kosovë,  me ç’rast nxiti   ripërtëritjen e  ndjenjave politike  edhe pse ishte koha e sundimit vetëqeverisës socialist në atë kohë në ish Jugosllavi.          Në Bosnjë e Hercegovinë filluan aktivitetet e para në ripërtëritjen e ndjenjave fetare, politike, kombëtare të boshnjakëve, të cilët përveçse ndjenjës fetare islame që i përkisnin , përkatësia kombëtare e tyre ishte e ndaluar dhe se nuk kishin të drejtë të quanin veten boshnjak. Vend tubimi i mbledhjes, në të cilin u rilindën  ndjenjat politike dhe fetare islame ka qenë mesxhidi i Tabakëve në Sarajevë nga i cili lindi, inspiroi, zhvilloi dhe vazhdoi i tërë ky aktivitet për ringjalljen e ndjenjave fetare ,kombëtare, islame e politike  të boshnjakëve. Në vitin 1983 u kurdis procesi i montuar në Sarajevë kundër grupit të intelektualëve musliman në krye me udhëheqësin e saj Alia Izetbegoviq, si dhe anëtareve, Behmen, Kasumagiç, Çengiç, Spahiç, Latiç, Biçakçiq etj., i cili proces bëri jehonë të madhe në tërë ish Jugosllavinë, si dhe në arenën ndërkombëtare të asaj kohe.     Ky proces shërbeu si katalizator i ringjalljes  edhe më të  madhe të ndjenjave islame fetare  e kombëtare boshnjake të masave të gjera në Bosnjë, e më vonë gjatë viteve 90-ta  me rastin e shpërbërjes së ish Jugosllavisë, dhe se ky grup i intelektualëve u vu në krye të organizimit shtetformues të lëvizjes dhe rezistencës së armatosur kundër agresionit serbomadh mbi Bosnjën e Hercegovinën, si dhe të krijimit të kombit boshnjak dhe të shtetit të Bosnjës e Hercegovinës.          Për dallim nga Bosnja  në të cilin lëvizja politike  kombëtare bazohej dhe  ishte e sajuar në kuptimin politik të Islamit dhe të civilizimit Islam që i përkisnin, në Kosovë kemi një rilindje të ndjenjave politike kombëtare, me ç’rast edhe  shpërthyen  demonstratat e studentëve dhe popullit shqiptar në vitin 1981 në Kosovë për Republikën e Kosovës, në të cilin aktiviteti kombëtar shqiptar zhvillohej në një kah të kundërt me atë boshnjak, pasi që  në Kosovë aspak nuk merrej parasysh e bile bile edhe luftohej në mënyrë më të ashpër civilizimi  Islam, sepse i tërë brumi i rilindjes kombëtare ishte sajuar në baza dhe ide komuniste(marksiste leniniste, enveriste e titiste) e që të gjitha këto teza ishin  kryekëput antiislame. Të gjithë krerët e atëhershëm të lëvizjes politike në Kosovë, që nga Adem Demaçi,  Hyseni, Lajqi, Hoti, Gërvalla, Zeka, Shatri, Xhemajli, etj., ishin me bindje dhe përcaktime marksiste, leniniste, enveriste e më tutje gjatë viteve nëntëdhjeta të lëvizjes pacifiste rugoviane, edhe titiste.                  Sa për të ilustruar këtë, do të cek një  shembull,  bisedat politike që janë zhvilluar në burgun e Foçës viteve tetëdhjeta në mes delegacionit boshnjak dhe shqiptar të krerëve politik të asaj kohe, që i vuanin dënimet me burg në atë kohë si shqiptarët ashtu edhe boshnjakët.Po e paraqes këtu vetëm një rezyme  të bisedës nga i cili lexuesi mund të kuptojë   thelbin e dallimeve të të dy lëvizjeve politike, asaj boshnjake dhe kosovare, konceptit politik islam dhe konceptit politik komunist :    “ Shqiptarët janë popull musliman, dhe se kjo është arsyeja kryesore që ne përkrahim luftën dhe përpjekjen e juaj për liri kombëtare. Shqiptarët u shqetësuan pa masë me këto fjalë. Kryesuesi i delegacionit shqiptar u përgjigj se në  tezat e juaja janë disa qëndrime të gabuara, sepse sipas mendimit të tyre, religjioni ka luajtur rolin negativ në historinë e popullit shqiptar dhe se i ka shërbyer okupatorit. Religjioni sipas tyre është i tejkaluar dhe i panevojshëm për popullin shqiptar në luftën e tyre për  lirinë dhe të drejtat kombëtare, përfundoi kryesuesi i delegacionit shqiptar. Atëherë ju jeni  i vetmi popull në planetë që mund të jetojë pa fe, por mendimi ynë është se shumica e popullit shqiptar nuk e përkrah këtë mendim, iu përgjigj kryesuesi i delegacionit boshnjak, vetëm marksizmi leninizmi ka pru progres popullit tonë, u përgjigj kryesuesi i delegacionit shqiptar. E po mirë atëherë, ju vazhdoni me rrugën e juaj, ajo është mendimi i juaj, por ne edhe  më tutje do të përkrahim luftën e popullit shqiptar për liri dhe barazi. Biseda përfundoi dhe ne vazhduam gjatë gjithë kohës të jemi miqtë të mirë”. “Kujtime” nga Alia Izetbegoviq.          Do të shtoja kësaj një thënie e urtë të Plutarkut: “ mund të gjejmë qytete pa bedene, pa sundimtar, pa qytetërim, pa letërsi, pa teatër, por qytete pa tempuj fesh e pa banorë që nuk luten, nuk u panë kurrë”.                                            

          

  25.09.2012                                                                
  Faik MIFTARI

| komente (0)