•1:07 e pasdites
Ditë më parë, saktësisht më 25 tetor 2007 nisi fushata parazgjedhore për tri palë zgjedhjet që do të mbahen me 17 nëntor 2007. Për dallim nga zgjedhjet e kaluara të pasluftës, këto janë zgjedhjet e pesta me radhë që do të mbahen në Kosovë, por njëkohësisht në të njëjtën ditë do të votohet edhe për kandidatët për deputet të Parlamentit të Kosovës, për këshilltarët në Asambletë Komunale si dhe për kryetarët e komunave të Kosovës.
Një risi e theksuar në këto zgjedhje, për dallim nga zgjedhjet e kaluara, është se votimi do të bëhet me lista të hapura, dhe se votuesi ka drejtë që përveç partisë që e preferon të zgjedh edhe kandidatin e duhur të cilit do të ja jep votëbesimin e tij, si dhe ka mundësi që vet në mënyrë të drejtpërdrejtë të zgjedh kryetarin e komunës së vet nga nominimi i partisë së caktuar. Kjo do të thotë një hap përpara në zgjerimin e demokracisë në Kosovë, dhe se në këto zgjedhje qytetari është ai që e përcakton kandidatin e preferuar për zgjidhje direkt, e jo si gjer tani, partitë të zgjedhin kandidatët nga lista e nominuar. Me siguri që kjo mënyrë e votimit do të sjell freski dhe risi te qytetari apo votuesi të ketë më shumë hapësirë dhe mundësi për tu përcaktuar në ditën e votimeve për zgjedhjen e kandidatit të preferuar apo kryetarit të komunës së vet. Kjo i mundëson që edhe në rast se kandidati në listë është i renditur i fundit i 110 në listë në fletën e votimit për deputet, apo i 45 në fletën e votimit për këshilltar komunal, të fitojë vota më tepër nga kandidati i nominuar me numër rendor 5 apo 10. Kjo nga një aspekt është hap pozitiv për shtresën e votuesve që janë në dijeni të mënyrës së votimit, por për një shtresë jo të vogël të votuesve do të sjell edhe huti, të cilët nuk janë në dijeni të mënyrës së votimit, a do të votojë vetëm për partinë dhe renditjen sipas listës. Edhe pse kjo mënyrë e re e votimit në Kosovë aplikohet për herë të parë, do të ketë mangësi , për shkak të trefishimit të votimit, në të njëjtin ditë dhe kohë, përkundruall atyre votimeve të kaluara më parë. Unë pata shkruar edhe kohë më parë, në një editorial, se me 17 nëntor do të kishte qenë mirë të organizoheshin vetëm zgjedhjet komunale dhe për kryetar komunash, pasi që i ka kaluar legjimiteti i tyre, dhe janë prolonguar edhe për një vit të tërë nga skadimi i mandatit të tyre nga përfaqësuesi special i misionit të Kombeve të Bashkuara, edhe pse këto votime pa kurrfarë problemi kanë mundur të organizohen në nëntor të vitit të kaluar.
Zgjedhjet parlamentare do të duhej mbajtur fill pas përcaktimit të statusit të Kosovës, edhe ashtu pas përcaktimit dhe definimit të statusit të Kosovës do të duhej që prapë të organizohen zgjedhjet e reja parlamentare pas aprovimit të Kushtetutës jo më larg se 6 muaj. Zgjedhjet lokale që do të mbaheshin, nuk do të paraqitnin kurrfarë sfidë eventuale në përcaktimin e statusit të Kosovës, dhe do ishte një provë e mirë që të testohej kjo mënyrë e re votimi me lista e hapura. E kështu jam pak skeptik, që në të njëjtën ditë, votuesit do të mund që të njëjtën moment të votojnë me korrektësi, dhe se me siguri do të ketë edhe gabime gjatë votimeve dhe shkelje të procedurave të votimeve, për shkak të trefishimit të votimeve . Edhe pse kjo mënyrë e votimeve është shumë më transparente dhe ia mundëson votuesit të zgjedh gjer në 10 kandidatë të preferuar si në nivel qendror ashtu edhe në atë lokal, por për një shtresë kjo mënyrë e votimit do jetë e komplikuar për shkak të trefishimit të votimeve për dallim nga zgjedhjet e kaluara, pasi që votuesi do të jetë i detyruar të plotësojë 3 fletëvotime dhe t’i hodhi në 3 kutia të votimit.
Në këtë aspekt përveç Komisionit Qendror Zgjedhor, mediave elektronike dhe të shkruara, edhe subjektet politike gjatë fushatës parazgjedhore, duhet të bëjnë njoftime, trajnime për vetëdijesimin e elektoratit të tyre për mënyrën e votimeve, që të ketë sa më pak gabime dhe lëshime gjatë votimeve, të cilët mund të shkojnë edhe në dëm të vet subjektit politik.
Duke marr parasysh që nga votimet e para të mbajtura në Kosovë në vitin 2000 kur kanë dalë në votime 79% të elektoratit të regjistruar, e gjer në vitin 2004 ku kanë dalë në votime vetëm 49,52% të elektoratit të regjistruar, numri i votuesve që kanë dalë në votime është në zvogëlim të sipër. Saktësisht me 17 nëntor 2007 do të shohim a do të vazhdojë ky rend i rrënjës së daljes në votime të elektoratit, duke marr parasysh se ka thirrje edhe për bojkot të votimeve nga Lëvizja Vetëvendosje dhe organizatat e tjera, e cila është e drejtë e tyre në sistemin demokratik, edhe për mos dalje në votime, sikurse edhe ai atyre që dalin në votime, apo do të kemi rritje të numrit të votuesve për shkak të risive në votime me aplikimin e listave të hapura, pritet të shohim.
Por një është e sigurt, se pas votimeve strukturat e raja udhëheqëse politike në Kosovë, të dala nga këto vota si në nivelin qendror ashtu edhe në nivelin lokal do të jenë legale, por sa do të jenë legjitime do të varet nga përqindja e elektoratit me drejtë vote që do të dal në votime.
Faik MIFTARI
31.10.2007
Zgjedhjet parlamentare do të duhej mbajtur fill pas përcaktimit të statusit të Kosovës, edhe ashtu pas përcaktimit dhe definimit të statusit të Kosovës do të duhej që prapë të organizohen zgjedhjet e reja parlamentare pas aprovimit të Kushtetutës jo më larg se 6 muaj. Zgjedhjet lokale që do të mbaheshin, nuk do të paraqitnin kurrfarë sfidë eventuale në përcaktimin e statusit të Kosovës, dhe do ishte një provë e mirë që të testohej kjo mënyrë e re votimi me lista e hapura. E kështu jam pak skeptik, që në të njëjtën ditë, votuesit do të mund që të njëjtën moment të votojnë me korrektësi, dhe se me siguri do të ketë edhe gabime gjatë votimeve dhe shkelje të procedurave të votimeve, për shkak të trefishimit të votimeve . Edhe pse kjo mënyrë e votimeve është shumë më transparente dhe ia mundëson votuesit të zgjedh gjer në 10 kandidatë të preferuar si në nivel qendror ashtu edhe në atë lokal, por për një shtresë kjo mënyrë e votimit do jetë e komplikuar për shkak të trefishimit të votimeve për dallim nga zgjedhjet e kaluara, pasi që votuesi do të jetë i detyruar të plotësojë 3 fletëvotime dhe t’i hodhi në 3 kutia të votimit.
Në këtë aspekt përveç Komisionit Qendror Zgjedhor, mediave elektronike dhe të shkruara, edhe subjektet politike gjatë fushatës parazgjedhore, duhet të bëjnë njoftime, trajnime për vetëdijesimin e elektoratit të tyre për mënyrën e votimeve, që të ketë sa më pak gabime dhe lëshime gjatë votimeve, të cilët mund të shkojnë edhe në dëm të vet subjektit politik.
Duke marr parasysh që nga votimet e para të mbajtura në Kosovë në vitin 2000 kur kanë dalë në votime 79% të elektoratit të regjistruar, e gjer në vitin 2004 ku kanë dalë në votime vetëm 49,52% të elektoratit të regjistruar, numri i votuesve që kanë dalë në votime është në zvogëlim të sipër. Saktësisht me 17 nëntor 2007 do të shohim a do të vazhdojë ky rend i rrënjës së daljes në votime të elektoratit, duke marr parasysh se ka thirrje edhe për bojkot të votimeve nga Lëvizja Vetëvendosje dhe organizatat e tjera, e cila është e drejtë e tyre në sistemin demokratik, edhe për mos dalje në votime, sikurse edhe ai atyre që dalin në votime, apo do të kemi rritje të numrit të votuesve për shkak të risive në votime me aplikimin e listave të hapura, pritet të shohim.
Por një është e sigurt, se pas votimeve strukturat e raja udhëheqëse politike në Kosovë, të dala nga këto vota si në nivelin qendror ashtu edhe në nivelin lokal do të jenë legale, por sa do të jenë legjitime do të varet nga përqindja e elektoratit me drejtë vote që do të dal në votime.
Faik MIFTARI
31.10.2007