•11:11 e pasdites
Me refuzimin e pakosë së Ahtisarit në Këshillin e Sigurimit të Organizatës së Kombeve të Bashkuara nga ana e Rusisë e cila ishte kategorikisht kundër zgjedhjes së statusit të Kosovës sipas planit Ahtisari, pasoi një moment i jashtëzakonshëm.
Që nga ai moment i bllokimit të kalimit të Rezolutës sipas planit Ahtisari në KS të OKB-së, qëndrimi i Bashkësisë Evropiane filloi të zbrapset karshi qëndrimit të saj të mëparm të përkrahjes së pakosë Ahtisari, duke filluar të nënshtrohet presionit të Rusisë.
Ishte i pari kryetari françez Sarkozy që apeloi për shtyerjen dhe për bisedime të reja 6 mujore të palëve negocuese Prishtinë-Beograd, duke insistuar në gjetjen e një kompromisi të mundshëm të dyanshëm në mes Beogradit dhe Prishtinës, e që ishte kjo edhe kërkesa kryesore e Rusisë për shtyerjen e afatit kohor të zgjidhjes së statusit të Kosovës dhe për gjetjen e një kompromisi të mundshëm të pranueshëm të dyanshëm.
Bashkimi Evropian, e sidomos Franca dhe Gjermania, u zmrapsën karshi shtimit në rritje të sipër të forcës së saj ekonimoke, politike, ushtarake dhe posedimit të rezervave enorme
të naftës dhe gasit si dhe rolit karizmatik të liderit të saj Vladimir Putin.
Bashkimi Evropian nga përkrahja e planit Ahtisari, tani insiston në gjetjen e ndonjë kompromisi të mundshëm të pranueshëm për të dy palët, e duke ditur qëndrimet diametralisht të kundërta të palëve negocuese, në njerën anë pozicionin e palëkundër të palës shqiptare për pavarësinë e Kosovës, e në anën tjetër pozicionin e betonuar të palës serbe për ruajtjen e Kosovës nën sovranitetin e Serbisë, a thua cili do të ishte ai kompromis i mundshëm shumë i përfolur?
Përsëri ishte i pari, ministri i jashtëm françez Bernard Kushner, njohës i mirë i gjendjes në Kosovë pasi që ishte më parë përfaqësuesi special i parë i sekretarit të përgjithshëm të OKB-së pas vendosjes së UNMIK-ut në Kosovë. Ai e hodhi idenë se Franca do të mbështes kompromisin eventual të mundshëm në relacionin Beograd-Prishtinë, qoftë kjo të jetë edhe te ndarja e Kosovës.Më tutje vazhdoi me gafin e tij politik, përfaqësuesi i Bashkimit Evropian në “treshen” e caktuar nga Grupi i Kontaktit për fazën e ashtuquajtur negocuese 120 ditore, Volfang Ishinger, i cili jo direkt por tërthorazi nuk e përjashtoi mundësin e ndarjes së Kosovës.Më tej ishte ministri holandez i punëve të jashtme Verhagen i cili gjatë vizitës së tij në Beograd e Prishtinë deklaroi se për Holandën do të ishte i pranueshëm pajtimi i dyanshëm për ndarjen e Kosovës. Në diplomaci është i njhur termi “nxehtë-ftohtë” i cili zbatohet në terminologjinë politike sa herë që kemi të bëjmë me bisedimet apo negociatat e ndryshme gjatë zgjidhjeve të konflikteve të ndryshme në arenën botërore. Pas deklarimeve pro ndarjes së Kosovës, pasuan deklarimet kundër ndarjes së Kosovës për të balansuar dhe zbutur idenë e hedhur më parë, pasi që ndarja e Kosovës ishte në kundërshtim me 3 pikat kryesore të përcaktuara kohë më parë nga Grupi i Kontaktit, moskthimi në gjendjen e vitit 1999, mosndarja e Kosovës si dhe mosbashkimi i saj me ndonjë shtet tjetër. Pasi pushuan zërat në Bashkimin Evropian për ndarjen eventuale të Kosovës, pason goditja e fortë nga pala kundërshtuese ruse, edhe atë nga ministri i jashtëm rus Sergej Lavrov se edhe Rusia do të ishte e pajtimit edhe me ndarjen e Kosovës si kompromis i mundshën në mes Beogradit dhe Prishtinës. Në Insitutin e marrdhënjeve ndërkombtare me 3 shtator në Moskë Sergej Lavrov përveq tjerash deklaroi:” duhet të kuptohet se në gjithë politikën e jashtme të Rusisë, për ne ekzistojnë vijat e kuqe, dhe kjo është kur krijohen kërcënime reale të sigurisë sonë kombëtare, në këtë çështje është edhe Kosova. Tani për Rusinë, pavarësia e Kosovës është vija e kuqe, që ajo nuk do ta tolerojë dhe që tashmë është e lidhur me sigurinë e saj kombëtare”. Rusia ia arriti qëllimin e saj, që duke luajtur me politikën e saj të përkrahjes parezerv të Serbisë të krijojë huti dhe pëqarje në unitetin edhe ashtu pa unitet të Bashkimit Evropian. Menjëherë pas kësaj prap minsitri franqez i punëve të jashtme deklaroi se:” medoemos duhet të ruhet uniteti brenda bllokut evropian. Një gjë e tillë është më e vlefshme se sa fati i Kosovës kundrejt Serbisë”.
Kulminacion i këtij qëndrimi evolutiv të Bashkimit Evropian ishte deklarate e ambasadorit të Austrisë në OKB, Volfang Petriçit, njohës i mirë i trendeva aktuale politike në Ballkan dhe ish përfaqësues i Bashkimit Evropian në bisedimet e Rambujes,
“ nga aspekti ndërkombtar Serbia ka të drejtë që insiston në ruajtjen e tërsisë teritoriale të saj, e që do të thotë se nuk e di se si dhe në çfarë mënyre Serbia mund të ruaj këtë, që Kosovën dhe dy milion shqiptar ta mbajë në gjirin e saj”.
Në përfundim të këtij vështrimi mund të konkludojë se qëndrimi i Bashkimit Evropian nga përkrahja e pakosë Ahtisari, dalëngadal po evolun, e do të shohim se ku do të përfundojë ky evulim në fund të besedimeve të palëve të konfrontuara ne relacon Prishtinë-Beograd.
Që nga ai moment i bllokimit të kalimit të Rezolutës sipas planit Ahtisari në KS të OKB-së, qëndrimi i Bashkësisë Evropiane filloi të zbrapset karshi qëndrimit të saj të mëparm të përkrahjes së pakosë Ahtisari, duke filluar të nënshtrohet presionit të Rusisë.
Ishte i pari kryetari françez Sarkozy që apeloi për shtyerjen dhe për bisedime të reja 6 mujore të palëve negocuese Prishtinë-Beograd, duke insistuar në gjetjen e një kompromisi të mundshëm të dyanshëm në mes Beogradit dhe Prishtinës, e që ishte kjo edhe kërkesa kryesore e Rusisë për shtyerjen e afatit kohor të zgjidhjes së statusit të Kosovës dhe për gjetjen e një kompromisi të mundshëm të pranueshëm të dyanshëm.
Bashkimi Evropian, e sidomos Franca dhe Gjermania, u zmrapsën karshi shtimit në rritje të sipër të forcës së saj ekonimoke, politike, ushtarake dhe posedimit të rezervave enorme
të naftës dhe gasit si dhe rolit karizmatik të liderit të saj Vladimir Putin.
Bashkimi Evropian nga përkrahja e planit Ahtisari, tani insiston në gjetjen e ndonjë kompromisi të mundshëm të pranueshëm për të dy palët, e duke ditur qëndrimet diametralisht të kundërta të palëve negocuese, në njerën anë pozicionin e palëkundër të palës shqiptare për pavarësinë e Kosovës, e në anën tjetër pozicionin e betonuar të palës serbe për ruajtjen e Kosovës nën sovranitetin e Serbisë, a thua cili do të ishte ai kompromis i mundshëm shumë i përfolur?
Përsëri ishte i pari, ministri i jashtëm françez Bernard Kushner, njohës i mirë i gjendjes në Kosovë pasi që ishte më parë përfaqësuesi special i parë i sekretarit të përgjithshëm të OKB-së pas vendosjes së UNMIK-ut në Kosovë. Ai e hodhi idenë se Franca do të mbështes kompromisin eventual të mundshëm në relacionin Beograd-Prishtinë, qoftë kjo të jetë edhe te ndarja e Kosovës.Më tutje vazhdoi me gafin e tij politik, përfaqësuesi i Bashkimit Evropian në “treshen” e caktuar nga Grupi i Kontaktit për fazën e ashtuquajtur negocuese 120 ditore, Volfang Ishinger, i cili jo direkt por tërthorazi nuk e përjashtoi mundësin e ndarjes së Kosovës.Më tej ishte ministri holandez i punëve të jashtme Verhagen i cili gjatë vizitës së tij në Beograd e Prishtinë deklaroi se për Holandën do të ishte i pranueshëm pajtimi i dyanshëm për ndarjen e Kosovës. Në diplomaci është i njhur termi “nxehtë-ftohtë” i cili zbatohet në terminologjinë politike sa herë që kemi të bëjmë me bisedimet apo negociatat e ndryshme gjatë zgjidhjeve të konflikteve të ndryshme në arenën botërore. Pas deklarimeve pro ndarjes së Kosovës, pasuan deklarimet kundër ndarjes së Kosovës për të balansuar dhe zbutur idenë e hedhur më parë, pasi që ndarja e Kosovës ishte në kundërshtim me 3 pikat kryesore të përcaktuara kohë më parë nga Grupi i Kontaktit, moskthimi në gjendjen e vitit 1999, mosndarja e Kosovës si dhe mosbashkimi i saj me ndonjë shtet tjetër. Pasi pushuan zërat në Bashkimin Evropian për ndarjen eventuale të Kosovës, pason goditja e fortë nga pala kundërshtuese ruse, edhe atë nga ministri i jashtëm rus Sergej Lavrov se edhe Rusia do të ishte e pajtimit edhe me ndarjen e Kosovës si kompromis i mundshën në mes Beogradit dhe Prishtinës. Në Insitutin e marrdhënjeve ndërkombtare me 3 shtator në Moskë Sergej Lavrov përveq tjerash deklaroi:” duhet të kuptohet se në gjithë politikën e jashtme të Rusisë, për ne ekzistojnë vijat e kuqe, dhe kjo është kur krijohen kërcënime reale të sigurisë sonë kombëtare, në këtë çështje është edhe Kosova. Tani për Rusinë, pavarësia e Kosovës është vija e kuqe, që ajo nuk do ta tolerojë dhe që tashmë është e lidhur me sigurinë e saj kombëtare”. Rusia ia arriti qëllimin e saj, që duke luajtur me politikën e saj të përkrahjes parezerv të Serbisë të krijojë huti dhe pëqarje në unitetin edhe ashtu pa unitet të Bashkimit Evropian. Menjëherë pas kësaj prap minsitri franqez i punëve të jashtme deklaroi se:” medoemos duhet të ruhet uniteti brenda bllokut evropian. Një gjë e tillë është më e vlefshme se sa fati i Kosovës kundrejt Serbisë”.
Kulminacion i këtij qëndrimi evolutiv të Bashkimit Evropian ishte deklarate e ambasadorit të Austrisë në OKB, Volfang Petriçit, njohës i mirë i trendeva aktuale politike në Ballkan dhe ish përfaqësues i Bashkimit Evropian në bisedimet e Rambujes,
“ nga aspekti ndërkombtar Serbia ka të drejtë që insiston në ruajtjen e tërsisë teritoriale të saj, e që do të thotë se nuk e di se si dhe në çfarë mënyre Serbia mund të ruaj këtë, që Kosovën dhe dy milion shqiptar ta mbajë në gjirin e saj”.
Në përfundim të këtij vështrimi mund të konkludojë se qëndrimi i Bashkimit Evropian nga përkrahja e pakosë Ahtisari, dalëngadal po evolun, e do të shohim se ku do të përfundojë ky evulim në fund të besedimeve të palëve të konfrontuara ne relacon Prishtinë-Beograd.
Faik MIFTARI
16.09.2007