•6:50 e pasdites
Tri parimet themelore që i kishte vu Grupi i Kontaktit, para se të nisen bisedimet për përcaktimin apo zgjidhjen politike të çështjes së Kosovës,e që ishin:”s’ka kthim mbrapa, s’ka bashkim, s’ka ndarje, të Kosovës”, pas aprovimit të planit të Ban Ki Munit në Këshillin e Sigurimit të OKB-së, këto tri parime të përcaktuara dalëngadalë do të bien në ujë.
Parimi i parë”s’ka kthim mbrapa të Kosovës” që është realizuar qysh nëvitin1999 me rastin e “intervenimit humanitar” të NATO-së për shpëtimin e popullit shqiptar nga zhdukja dhe spastrimi etnik të Kosovës, dhe “de fakto” Kosova është nxjerrë nga administrimi dhe sovraniteti i Serbisë dhe i është transferuar UNMIK-ut për një periudhë kalimtare gjer në përcaktimin e statusit definitiv politik të Kosovës, por “de jure” ka mbetur nën sovranitetin e Serbisë sipas Rezolutës 1244 të KS të OKB-së.Por me aprovimin e planit të Ban Ki Munit, sipas të cilit Kushtetuta e Kosovës bie ndesh me Rezolutën 1244, dhe se në këtë rast Rezoluta 1244 ka përparësi mbi Kushtetutën, do të thotë “de jure” prapë kthim mbrapa të Kosovës nën sovranitetin e Serbisë.
Parimi i dytë”s’ka bashkim të Kosovës” nënkuptonte pikësëpari mos lejimin e bashkimit të Kosovës me Shqipërinë, apo eventualisht edhe me troje tjera shqiptare, në Maqedoni apo Mal të Zi. Edhe në Kushtetutën e Kosovës është futur në neni 1.alinea 3 paragrafi ku thuhet”...dhe nuk do të kërkojë të bashkohet me asnjë shtet ose pjesë të ndonjë shteti” që u përcaktua në propozimin gjithëpërfshirës të Ahtisarit. Por me aprovimin e planit 6 pikësh që është në kundërshtim direkt me pakon e Ahtisarit, vetvetiu e abrogon edhe këtë kushtëzim apo parim të Grupit të Kontaktit.
Parimi i tretë “s’ka ndarje të Kosovës” , ky parim bie definitivisht në mënyrë të drejtpërdrejtë me propozimin 6 pikësh të Ban Ki Munit i harmonizuar me Serbinë dhe Bashkimin Evropian, dhe se tani sipas këtij planit e kemi edhe de jure, ndarjen e brendshme funksionale dhe administrative të Kosovës për një periudhe të caktuar kohore.
Pas bisedimeve dyvjeçare në Vjenë, në bashkë koordinim të plotë me Grupin e Kontaktit dhe me ndërmjetësimin e Ahtisarit , pala kosovare pranoi kompromisin më të dhimbshëm të mundur, propozimin gjithëpërfshirës të Presidentit Ahtisari për zgjidhjen e çështjes së Kosovës, edhe pse Serbia refuzoi tërësisht këtë propozim, Kosova në koordinim të plotë me faktorin ndërkombëtar shpalli pavarësinë e saj të mbikëqyrur me 17 shkurt 2008, e cila pavarësi u njoh dhe u pranua gjer tani nga 52 shtete anëtare të OKB-së. Kosova u pavarësua dheu njoh nga 52 shtete, por nuk arriti akoma të anëtarësohet në asnjë organizatë relevante ndërkombëtare falë pozicionimit antikosovar pikësëpari të Rusisë, e cila u rimëkëmb dhe po e merr veten dhe dita më ditë po bëhet faktor kyç pa të cilin nuk mund të zgjidhen çështjet ndryshme politike në arenën ndërkombëtare.Rusia, falë Rezolutës 1244 që akoma është në fuqi, edhe në mbledhjen e fundit të Këshillit të Sigurimit decidivisht kundërshtoi shpalljen e njëanshme të pavarësisë së Kosovës pa pajtimin e Serbisë, dhe se përsëriti për satën herë prapë se për të legjitime dhe akoma në fuqi është sovraniteti “de jure” i Serbisë sipas Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së.Populli i Kosovës gjendet para sprovës historike në momentin aktual politik, si të ec më tej dhe se çfarë të bëjë më tutje , ai gjatë periudhës së ardhshme do të ballafaqohet me dy faza të mundshme që tani e tutje mund të jenë në lojë, e që i ngjajnë asaj thënieje të urtë popullore që thotë”hypë se të vrava, zhdryp se të vrava”.
Faza e parë është që me marrëveshjen 6 pikësh të arritur në mes OKB-së dhe Serbisë, e përkrahur nga Bashkimi Evropian dhe Kuinti, gjatë periudhës së caktuar kohore,do të mundësohet gradualisht krijimi i entitetit serb i ashtuquajtur, parafrazojë”Republika veriore serbe”, me polici të ndarë, shërbim doganor të ndarë, gjyqësi të ndarë, sistemin arsimor e shëndetësor të ndarë, si dhe kthimin e një brigade me rreth 1000 ushtarësh serb sipas Rezolutës 1244 dhe marrëveshjes ushtarake të Kumanovës, , nën pushtetin direkt të Eulexit(UNMIK 2) e indirekt edhe të Serbisë, dhe me këtë legjitimohet ndarja e brendshme administrative apo” funksionale” e ashtuquajtur e Kosovës, ndërsa ndarje e jashtme në kufijtë e Kosovës, nuk do të ketë, do të thotë” de jure” do të jetë brenda Kosovës, por “de fakto” do të funksionojë si entitet i ndarë. Me këtë plan, Serbia pasi nuk arriti të realizojë planin e saj shekullor, të Serbisë së Madhe gjatë luftërave të kryera me shpërbërjen e ish Jugosllavisë, tani edhe me përkrahjen edhe të faktorit relevant ndërkombëtar, arriti të krijojë Serbinë e zgjeruar në kufijtë e brendshëm të BeH (Republika Serbe) dhe të Kosovës (Republika veriore serbe).Por në krahasim me Bosnjën të cilin Serbia e ka pranuar pavarësinë e saj në Dejton, në rastin e Kosovës, ajo edhe pas kësaj Kosove me entitete të ndara shqiptare dhe serbe, nuk do të pranojë assesi pavarësinë e Kosovës, por pas një periudhe të caktuar kohore do të kalojë në fazën e dytë të realizimit të skenarit të saj politik .
Faza e dytë është, është apriori rishikimi apo ndarja e popullit serb dhe shqiptar në vija ndarëse në mes Serbisë dhe Shqipërisë, opsion që moti i njohur nga qarqet serbe të Beogradit që nga kreatori dhe ideologu serb Qosiqi, të iniciuar që nga Gjingjiqi, e të vazhduar nga Tadiçi, por jo vetëm të përvetësimit të pjesës veriore përtej lumit të Ibrit, por edhe të përvetësimit të Anamoravës duke u nisur që nga Ranillugu, Parteshi, Kllokoti, Novobërda e zgjeruar e gjer në Graçanicë, mu në prag të Prishtinës, që do të thotë 40% të territorit të Kosovës, tani me ndihmën e disa faktorëve vendimmarrës botëror që ky skenar edhe në praktikë të realizohet si alternativ e rregullimeve strategjike gjeopolitike botërore në mes Kuntit në njërën anë dhe të Rusisë në tjetrën anë, por sigurisht kjo do të kërkojë edhe pajtimin dhe miratimin e dyanshëm, të popullit shqiptar dhe popullit serb.Mjerisht, kjo është pasojë e mungesës së kapaciteteve tona mendore,intelektuale, politike, ekonomike, strategjike, ushtarake të popullit tonë, e si rrjedhojë e thënies së mirënjohur të bacës Adem Demaqi:
“Fatkeqësisht ne edhe sot, si popull jemi të përfshirë nga stuhia se sa nga një përparim i programuar si duhet e sa duhet. Prandaj, sa i takon dijes, vetëdijes e organizimit si popull, ende jemi në bisht të Evropës. Kjo është një e vërtetë fort e hidhur, mirëpo poçese nuk e tejkalojmë, edhe më tutje do të mbetemi të vonuar”.
29.11.2008
Parimi i parë”s’ka kthim mbrapa të Kosovës” që është realizuar qysh nëvitin1999 me rastin e “intervenimit humanitar” të NATO-së për shpëtimin e popullit shqiptar nga zhdukja dhe spastrimi etnik të Kosovës, dhe “de fakto” Kosova është nxjerrë nga administrimi dhe sovraniteti i Serbisë dhe i është transferuar UNMIK-ut për një periudhë kalimtare gjer në përcaktimin e statusit definitiv politik të Kosovës, por “de jure” ka mbetur nën sovranitetin e Serbisë sipas Rezolutës 1244 të KS të OKB-së.Por me aprovimin e planit të Ban Ki Munit, sipas të cilit Kushtetuta e Kosovës bie ndesh me Rezolutën 1244, dhe se në këtë rast Rezoluta 1244 ka përparësi mbi Kushtetutën, do të thotë “de jure” prapë kthim mbrapa të Kosovës nën sovranitetin e Serbisë.
Parimi i dytë”s’ka bashkim të Kosovës” nënkuptonte pikësëpari mos lejimin e bashkimit të Kosovës me Shqipërinë, apo eventualisht edhe me troje tjera shqiptare, në Maqedoni apo Mal të Zi. Edhe në Kushtetutën e Kosovës është futur në neni 1.alinea 3 paragrafi ku thuhet”...dhe nuk do të kërkojë të bashkohet me asnjë shtet ose pjesë të ndonjë shteti” që u përcaktua në propozimin gjithëpërfshirës të Ahtisarit. Por me aprovimin e planit 6 pikësh që është në kundërshtim direkt me pakon e Ahtisarit, vetvetiu e abrogon edhe këtë kushtëzim apo parim të Grupit të Kontaktit.
Parimi i tretë “s’ka ndarje të Kosovës” , ky parim bie definitivisht në mënyrë të drejtpërdrejtë me propozimin 6 pikësh të Ban Ki Munit i harmonizuar me Serbinë dhe Bashkimin Evropian, dhe se tani sipas këtij planit e kemi edhe de jure, ndarjen e brendshme funksionale dhe administrative të Kosovës për një periudhe të caktuar kohore.
Pas bisedimeve dyvjeçare në Vjenë, në bashkë koordinim të plotë me Grupin e Kontaktit dhe me ndërmjetësimin e Ahtisarit , pala kosovare pranoi kompromisin më të dhimbshëm të mundur, propozimin gjithëpërfshirës të Presidentit Ahtisari për zgjidhjen e çështjes së Kosovës, edhe pse Serbia refuzoi tërësisht këtë propozim, Kosova në koordinim të plotë me faktorin ndërkombëtar shpalli pavarësinë e saj të mbikëqyrur me 17 shkurt 2008, e cila pavarësi u njoh dhe u pranua gjer tani nga 52 shtete anëtare të OKB-së. Kosova u pavarësua dheu njoh nga 52 shtete, por nuk arriti akoma të anëtarësohet në asnjë organizatë relevante ndërkombëtare falë pozicionimit antikosovar pikësëpari të Rusisë, e cila u rimëkëmb dhe po e merr veten dhe dita më ditë po bëhet faktor kyç pa të cilin nuk mund të zgjidhen çështjet ndryshme politike në arenën ndërkombëtare.Rusia, falë Rezolutës 1244 që akoma është në fuqi, edhe në mbledhjen e fundit të Këshillit të Sigurimit decidivisht kundërshtoi shpalljen e njëanshme të pavarësisë së Kosovës pa pajtimin e Serbisë, dhe se përsëriti për satën herë prapë se për të legjitime dhe akoma në fuqi është sovraniteti “de jure” i Serbisë sipas Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së.Populli i Kosovës gjendet para sprovës historike në momentin aktual politik, si të ec më tej dhe se çfarë të bëjë më tutje , ai gjatë periudhës së ardhshme do të ballafaqohet me dy faza të mundshme që tani e tutje mund të jenë në lojë, e që i ngjajnë asaj thënieje të urtë popullore që thotë”hypë se të vrava, zhdryp se të vrava”.
Faza e parë është që me marrëveshjen 6 pikësh të arritur në mes OKB-së dhe Serbisë, e përkrahur nga Bashkimi Evropian dhe Kuinti, gjatë periudhës së caktuar kohore,do të mundësohet gradualisht krijimi i entitetit serb i ashtuquajtur, parafrazojë”Republika veriore serbe”, me polici të ndarë, shërbim doganor të ndarë, gjyqësi të ndarë, sistemin arsimor e shëndetësor të ndarë, si dhe kthimin e një brigade me rreth 1000 ushtarësh serb sipas Rezolutës 1244 dhe marrëveshjes ushtarake të Kumanovës, , nën pushtetin direkt të Eulexit(UNMIK 2) e indirekt edhe të Serbisë, dhe me këtë legjitimohet ndarja e brendshme administrative apo” funksionale” e ashtuquajtur e Kosovës, ndërsa ndarje e jashtme në kufijtë e Kosovës, nuk do të ketë, do të thotë” de jure” do të jetë brenda Kosovës, por “de fakto” do të funksionojë si entitet i ndarë. Me këtë plan, Serbia pasi nuk arriti të realizojë planin e saj shekullor, të Serbisë së Madhe gjatë luftërave të kryera me shpërbërjen e ish Jugosllavisë, tani edhe me përkrahjen edhe të faktorit relevant ndërkombëtar, arriti të krijojë Serbinë e zgjeruar në kufijtë e brendshëm të BeH (Republika Serbe) dhe të Kosovës (Republika veriore serbe).Por në krahasim me Bosnjën të cilin Serbia e ka pranuar pavarësinë e saj në Dejton, në rastin e Kosovës, ajo edhe pas kësaj Kosove me entitete të ndara shqiptare dhe serbe, nuk do të pranojë assesi pavarësinë e Kosovës, por pas një periudhe të caktuar kohore do të kalojë në fazën e dytë të realizimit të skenarit të saj politik .
Faza e dytë është, është apriori rishikimi apo ndarja e popullit serb dhe shqiptar në vija ndarëse në mes Serbisë dhe Shqipërisë, opsion që moti i njohur nga qarqet serbe të Beogradit që nga kreatori dhe ideologu serb Qosiqi, të iniciuar që nga Gjingjiqi, e të vazhduar nga Tadiçi, por jo vetëm të përvetësimit të pjesës veriore përtej lumit të Ibrit, por edhe të përvetësimit të Anamoravës duke u nisur që nga Ranillugu, Parteshi, Kllokoti, Novobërda e zgjeruar e gjer në Graçanicë, mu në prag të Prishtinës, që do të thotë 40% të territorit të Kosovës, tani me ndihmën e disa faktorëve vendimmarrës botëror që ky skenar edhe në praktikë të realizohet si alternativ e rregullimeve strategjike gjeopolitike botërore në mes Kuntit në njërën anë dhe të Rusisë në tjetrën anë, por sigurisht kjo do të kërkojë edhe pajtimin dhe miratimin e dyanshëm, të popullit shqiptar dhe popullit serb.Mjerisht, kjo është pasojë e mungesës së kapaciteteve tona mendore,intelektuale, politike, ekonomike, strategjike, ushtarake të popullit tonë, e si rrjedhojë e thënies së mirënjohur të bacës Adem Demaqi:
“Fatkeqësisht ne edhe sot, si popull jemi të përfshirë nga stuhia se sa nga një përparim i programuar si duhet e sa duhet. Prandaj, sa i takon dijes, vetëdijes e organizimit si popull, ende jemi në bisht të Evropës. Kjo është një e vërtetë fort e hidhur, mirëpo poçese nuk e tejkalojmë, edhe më tutje do të mbetemi të vonuar”.
29.11.2008
Faik MIFTARI